Trên đây, để nối tiếp bài viết Nhà Thơ Thanh Thảo Cùng Những Chùm Thơ Đặc Sắc Phần 4 mời các bạn đón xem phần 5 cùng những trang thơ ấn tượng và hấp dẫn. Hy vọng những bài thơ này sẽ làm hài lòng các bạn. Uct.edu.vn luôn cập nhật những bài viết đặc sắc liên tục trong ngày, hãy đồng hành cùng chúng tôi để chia theo dõi những bài viết hấp dẫn hơn nhé! Thân Ái!Địa hình
“Những trận bão đi qua nên thành dấu vết Đất nằm im như chết Có bao giờ đất chết đâu anh”Những người đã đi qua con đường nhỏ gài lựu đạn Một người hai người ba người… Chẳng phải họ hàng không cật ruột Trên con đường nhỏ gài lựu đạn Một khoảng khắc một bước chân có thể tôi còn anh mất Không cật ruột chẳng phải họ hàng Mỗi người mỗi quê hương Họ đi vào chiếc nôi chung của một thời khốc liệt.Thử phác lại mấy chân dung
I Ông chín vuốt râu xốc lại quai bòng Bòng của ông là thùng đạn đại liên cũ Sẽ thành chiếc phao khi qua rạch băng sông Chắc hẳn nhiều năm sau Lại có ông già như thế Giữa quây quần cháu con Khoan thai vuốt râu khoan thai kể…Còn ông Chín Tới bây giờ như chưa phút rảnh rang Dấu gậy chống hằn trong đêm bươn bả Tai vẫn quen nghe pháo giặc “đề-pa” Nghe rõ hơn nỗi mong ước bà con tiếng đất tiếng gà Tiếng trẻ khóc thét căn nhà hoang vắng Như cây trâm trụ giữa ngã ba làng Những đìa Sấu, bưng Heo, gò Me, sông Cũ Đã mọc rễ vào trí nhớ Mỗi khi ông Chín xoè bàn tay Thấy hiện dọc ngang miền quê kinh rạch Thấy loé dưới nếp khăn đầu rìu đôi mắt xếch Và tấm lưng trần người mở đất năm xưa.II …Cô giáo giao liên nhắc lại lần cuối cùng “Các đồng chí chú ý Mật hiệu đêm nay: “Bé Bảy”!Chúng tôi mới từ xa về đây Cái gì nghe cũng lạ Bé Bảy Chắc là tên cô giáo liên Cố gái chắc xinh và hiền Thành khẩu lệnh trang nghiêm đêm vượt lộ Tôi sẽ gọi tên em khi súng nổi Khi giặc kích lạc đườngTôi sẽ gọi tên em mà nhận ra đồng đội Trong bóng tối Tôi sẽ gọi tên em Bé BảyChúng tôi mới từ xa về đây Đêm kín đáo che gương mặt người em gái Vùng đất phía nam Em sẽ dẫn chúng tôi về nơi ấy Các đồng chí chú ý Mật hiệu đêm nay: “Bé Bảy”Nghe thanh thanh tiếng cô giao liên Nhắc bằng giọng thật hiềnChúng tôi nhớ rồi em Dù có phút nào quên Suốt đời chúng tôi xin nhớ!III Cái đêm anh Út dẫn tôi về nhà Hai bờ kinh lập loè đom đóm Luồng cá ăn lóc chóc dưới lục bình Pháo sáng treo chập chờn ngoài lộ BốnCon đường ruột thoắt nhoè thoắt hiện Người bí thư đi bằng trí nhớ của mình Mỗi bước chân thầm đều bước trong cân nhắc Để bất thần tôi đứng giữa nhà anh Túp lều cất vội bên kinh Sơ sài dăm ba tấm lá Căn hầm tránh bom tránh pháo nhà không đủ che mưa Thuỷ chung còn ba ông táo Đấu lưng giữ lửa đêm ngàyTrên nóc hầm dựng một trang thờ Mùi nhang phảng phất Trong hương thơm cơn gió vẫn đi về Nơi đoàn tụ những ai còn ai mất Anh Út thổi lửa bùng nồi cắm thêm nén nhang Đất này đâu chỉ là đất ở Khi người bí thư đêm đêm len lách về nơi đó Cắm thêm nén nhang Thổi bùng ngọn lửa Nói một lời tha thiết với bà con Nhận ít gạo từ tay người vợ Ôi đất này đâu chỉ là đất ở Anh Út gài bãi chết trước nhà mình Chúng tôi lặng lẽ rút về địa hình Sang quác một trời sao giữa trận càn của giặc.IV Đêm quân về Bờ trâm bầu phăng phắc Tiếng kêu tiếng cười nén chặt Bóng người đan bóng câyĐi vòng hố bom, lại hố bom Đường ruột xuyên địa hình Cây cầu bắc qua mương chông chênh Có anh chàng nào trượt ngã “Tháo đạn! Đứng dậy!” Rúc rích cười. Tiếng xuỵt khẽ. Và đêm Đêm trùm lên khoả lấp những dấu chân Vuốt lại từng ngọn cỏNhững nhát xẻng cồn cào nhịp thở Những khuôn mặt nóng bừng sau vòm lá Đẫm sương Cây chết đứng lần đầu tiên ngã xuống Đưa toàn thân áp chặt nắp hầmCông sự choàng tay kết nối những vuông vườn Đìa Đưng-Ba Hơn-Cả Mít Gò Me-Mỹ Long-Lộ Đất Thu rất gọn trong tầm nhìn trinh sát Đêm quân về cắm giữa quê hương …Đêm ấy nhà chú Ba chong dầu cạn lần cận lần Bức bối quá. Chú cởi trần ngồi quạt muỗi Ly rượu đăm đăm uống hoà không cạn nổi Những gương mặt thương yêu cuộn về…… Thằng Hai du kích nằm dưới gốc me kia Năm bình định Thằng Ba xã uỷ về bám đất bám dân Tụi ác ôn bắn ngay giữa ruộng Năm bình định.Và thím Ba-người vợ tần tảo Người mẹ bốn lần sinhBa lần dắt gà quanh mồ con giặc giết Bữa đó, sau một loạt pháo bầy bắn từ Bình Đức Chú Ba ôm thằng Út – lặng người… Chúng con về đây, cha ơi! Những thằng út mồ côi mẹ Những thằng út mất anh Chúng con về trong mắt cha khô cháy Đêm bức bối là đêm kề cơn bão Công sự con đào bới dưới gốc me kia Ngay đám ruộng nhà ta Hương lúa thơm những linh hồn trung nghĩa Nỗi đau đớn tự hào nung đốt lòng cha Bao đêm dài thức trắng Mái tóc bạc và ly rượu trắng Mặt trận sẽ bùng lên từ mỗi ngôi nhà Từ mỗi góc vườn chúng con xả đạn Trong ánh đuốc đỏ rần căm giận Chính đây là trận đánh của đời cha!Gương mặt địa hình
Giá ta được một người hát rong Đi lang thang qua xóm ấp thị thành Kể về địa hình những năm tháng ấyTừ vuông vườn bỏ hoang Từ lùm cây mắc cỡ Một nền nhà dấu hầm sâu dưới đó Từ đám dừa nước ken giữa sình lầy Mọc lên những bảng “tự địa” Những hàng rào rấp lá rấp cây Những lối đi mờ cỏ phủ Ai đâu tiên cất tiếng gọi “địa hình” Xin anh cứ hình dung Anh một người giàu tưởng tượng Có những cây vú sữa tới mùa rụng quả Không một bóng trẻ conCó những trái mít ngủ quên chín thơm phức lưng chừng Không người háiKhi đó ngoài kia những mái tôn khu đồn héo rũ Chợ chiều mớ rau con cá Nắm bông súng mẹ cũng phải mua Buổi sáng ra làm đồng Chúng nó xét từng lon cơm chén mắm“Con mẹ già tính đem cơm nuôi Việt cộng Già khọm thế ăn sao hết từng này!” Mẹ lẳng lặng đi qua tiếng chửi rủa tục tằn Thằng hạ sĩ bảo an chỉ đáng tuổi con mẹ Xin anh cứ hình dung Anh một người giàu tưởng tượng Giữa hồi đắng cay lúc quân thù bình định Chúng giành giật với ta từng người dân, từng góc tối, từng đường bờ Dồn ép ta vào từng ô vuông toạ độ Rồi nằm phục ngay cửa ngõ địa hình Chúng rình mò giăng bẫy Giọng đứa con gái trong loa chiêu hồi rên rỉ Toan giằng anh từ vị trí cuối cùng Không phải một lần, không phải một đêm Chúng tung ra giữa trời tiếng mèo kêu trẻ con khócTôi nhắc lại điều này rất thật Có những buổi chiều trên lộ đá âm u Một tốp người ngồi đợi xe đò cúi mặt Họ lặng câm mà ai cũng biết Đời họ từ lúc ấy về đâu(Có một kẻ chiêu hồi Chỉ cho tụi ác ôn đốt phá nhà mẹ nó Một kẻ chiêu hồi khác Ném lựu đạn vào hầm em ruột nó) Trong đêm tối những căn hầm lại dời đi Địa hình thay đổi gương mặt Lớp trung kiên đã bao lần lột xác Cho đến tầng đất chót Lại bừng lên vẻ mới mẻ ban đầu… Chiếc “cá rô” bay xẹt ngọn trâm bầu Thằng Mỹ cởi trần cầm đại liên Mã Lai Cổ nó hừng như ức gà chọi Đây là vùng “dân da đỏ” Vùng săn người vùng oanh kích tự doChiếc “cá rô” vụt quay đầu Nó thấy gì dưới cây dưới cỏ Tràng đại liên rít lênXin anh cứ hình dung Lúc khoảng trời trên địa hình hoàn toàn yên tĩnh Thì chắc sau lưng mười lăm phút sẽ giội B.52 Những đợt pháo bầy những quả pháo “mồ côi” Bắn theo giờ bắn theo cơn cuồng say bọn đĩ Bắn vào giấc mơ bắn vào ý chí Những người đang trụ giữa địa hình Công sự mùa mưa nước ngập láng lênh Mỗi đêm phải mười lần choàng dậy Những ai ngủ nửa ngày ngâm trong nướcChắc anh nghĩ họ sẽ chập chờn ác mộng Giống như lúc anh nhìn trên bản đồ không ảnh Cái ô vuông địa hình và những hố B.52 Rất khó tin con người lại sống được Với giấc mơ bình dị của con ngườiRất khó tin địa hình còn đứng được Những căn hầm đất chao trong hơi bom Cây dừa cụt thành chiếc đinh đóng chặt Trái bình bát vàng thơm rụng xuống bờ mươngGiờ đang mùa sạ lúa Anh Sáu ngồi bứt rứt bàn tay Đám ruộng của nhà bỏ hoá mấy năm nay Mình chị Sáu ngược xuôi theo bầy trẻ nhỏ Dứt đợt pháo lại lầm lũi ra đồng Tránh thằng ấp trưởng như tránh điều xuôi gở Lách qua đường bờ có gài lưu đạn Lo áo cho con, lo gạo cho chồng Đêm giật mình nghưe tiếng nổ ngoài bưng Lo các anh về đụng tụi bão an phục kích Nhiều lúc chị đưa vào địa hình nắm cơmLặng lẽ nhìn mấy anh em ngồi ăn Rồi kể thêm tin tức khu đồn ngoài đó Giọng chị đều đều nho nhỏ Và anh em và địa hình cũng nhỏ lại Tôi, một người đến sau, tôi chỉ ăn nắm cơm ấy đôi lần Nên chị Sáu thương tôi như thương thằng em útNgười ta bảo chim trời không gieo không gặt Nhưng chúng tôi nào có phải chim trời Dẫu đến trăm lần thay chốn đổi nơi Nắm cơm ấy suốt đời nuôi ta sống Những cành cong hình cánh cung, những cành mềm chơ chỏng Là nỗi sợ của loài chim Ta sống cùng nhân dân, chết giữa nhân dân Rất yên ổn mầm cây nở chìm trong đất Những định nghĩa cao xa xin dành cho người khác Tôi chỉ cảm thấy phía sau gương mặt địa hình Phía sau mỗi người tôi thương Còn ngọn lửa lung linh sống động Những trận bão đi qua nén thành dấu vếtĐất nằm im như chết Có bao giờ đất chết đâu anhSợi khói xanh mỏng mảnh tan nhanh Chúng tôi nấu cơm trước khi trời sập tối Màu lửa hoà trong màu ráng đỏ Một cái gì như có như không Giữa những vòm cây và mặt đất Tiếng quả pháo rít dài ngang đầu Nồi cơm chín dần dà Như hy vọng chúng tôi Niềm hy vọng sắc người qua gian khổ Là ngọn dao mài trên trảng đá.Những người đã qua cung đàn nhỏ
Bây giờ, họ ở đâu? Buổi sáng ngày 30 tháng 4 Những ai không còn đến được Buổi sáng 15 tháng 5 trên quảng trường xanh biếc Sài Gìn chuyển rào rào muôn đợt lá me non ngày chúng ta toàn thắng Đâu những người tôi thân thiết tận tâm can Xin nâng chén rượu nhỏ này Trong như nước mắt nóng bừng như tiếng hát Gởi nhớ thương về các anh tôi Những đường bờ làng Những đường bờ mẫu sình lầy ngập ngụa Những cầu khỉ chênh vênh Rặng trâm bầu lời ca dao mộc mạc Nơi ánh chiều thẫm lại Vừa tới bưng ngọn gió bỗng ngang tàng Các anh dẫn tôi đi Lách đường xuống khu dồn Tay cầm súng và tay cầm ngọn gió Bóng đêm dày tưởng cắt được bằng dao Ta cắt bóng đêm bằng chính mắt ta Bằng nỗi nhớ bà con sau rào gai kẽm Tung ngọn gió tràn rung các mái tôn Gió những đồng bưng tự do gọi người về cầm phảng Mùa đốt đồng nấm khói chạm trời cao Tiếng chó sủa người dậm cù đuổi chuột Mùi cá nướng tiếng trẻ reo bất chợt Những chiếc xuồng say ngả say nghiêng… … Đêm lạnh ngắt khu đồn Đêm nén lại phập phồng chờ tiếng nổ Những ngôi nhà sẽ bung khắp đồng bưng hơn rất nhiều phép lạ Ấm lòng sao tôi theo các anh tôi.Anh Sáu Như
Người xã đội trưởng không bằng cấp Ngay tên mình anh viết vẫn chưa xuôi Đã mấy năm nằm hầm bí mật Thông thạo trên mười kiểu gài lựu đạn Sống với anh em bằng tất cả máu mình Mái nhà dột năm đứa con áo rách Ngwoif đi trước giữ lòng mình trong sạch Lấy trọn đời trả nghĩa với nhân dânAnh Tư Tròn
Rất hay cười Và thích uống rượu Ham chiến đấu Người bắt cá giỏi nhất địa hình Có thể bất thần leo mút lên ngọn cây trâm Mắt bao hết cuộc càn của giặc.Anh Ba Tốt
Người thương binh ấy qua cây cầu lắt lẻo Tiếng chân gỗ dội xuống lòng kinh dội mãi trong tôi Chỉ còn một bàn chân bám đất khôgn rời Bao nhiêu trận càn anh đều vượt thoát Lúc chìm vào đất lúc trầm vào nước Để lại trồi lên cùng gây dựng cao trào Dấu chân gỗ tròn hằn trên đất phù sa Những con dấu lạ kỳ im lặng Có đêm nằm với tôi anh thủ thỉ Làm thế nào kiếm thêm sách vở Việc càng nhiều càng phải học nhiều hơn (Tôi biết nói sao bởi lúc chiều anh vừa thoát chết một trái gài nổ chỉ cách anh vài bước…) Ta sống được trên đời là sống được với lòng tin.Tám Hùng
Cậu ở đâu những lúc mình viết những dòng này Có khi nỗi vui của ta trào sóng trắng Và khi khác là nụ hoa thầm lặng Cậu bao giờ cũng nâng đỡ mình lên Bằng đôi tay bền như gỗ nặng Những cánh cửa mở ra đóng lại không ngờ Mình đọc thấy đôi lần trong mắt cậu Màu mắt đen dồn hết cho ánh sáng Như khoảng tối trong tay người họ sĩ Được nén chặt để nổ bùng ngọn lửa Chúng mình đã sống chúng mình đã đi Mà miệng cậu ngây thơ như là trẻ nhỏ Mà mắt cậu trong veo như buổi sáng mát trời Gió chướng xanh đến nỗi mình ngợp thở Ta vươn tới chân trời vô tận mãi Lòng khát khao ý nghĩ cháy trong đầu Những người anh em tay siết chặt tay nhau Hàng ngũ dồn lên muôn đợt sóng Tiếp tục sống tiếp tục làm cách mạng. Còn bao nhiêu các anh chị Những người tôi quen biết Những người tôi chưa một làn gặp mặt Mỗi cuộc đời như quyển sách mở ra Không tài nào ta đọc song trang chót Em mỉn cười em hát tôi nghe Chị sửa lại vành khăn anh lau súng Ăn chung nồi cơm rồi đổ về muôn hướng Đất nước đi đây hết thảy Con Người Bóng họ toả mênh mang ngày nắng gắt Họ đi như gió họ đứng như rừng Lúc nằm xuống họ hoá thành mặt đất B.52 thuốc khai quang chúng hòng chi huỷ diệt Cây trâm bầu bị chặt đứt bật chồi lên Những chồi non sáng quắc giữa đêm đen Tôi đã thấy màu xanh chỉ một màu xanh ấy Tràn tới cả nơi tận cùng khô cháy Nới trảng cát hắt lên thứ ánh trắng ghê người Còn nở những cánh hoa li ti biêng biếc Và đâu đó cứ chảy ngầm mạch nước… Ôi phút này tôi xin được cầu mong Về trong hồn tôi các chị các anh Những người đã đi qua con đường nhỏ (Trong chiến tranh vẫn một con đường đó Nối mọi tấm lòng yêu nước đến cùng nhau) Bài hát rặng trâm bầu Võng mắc bên công sự Thằng em tôi đã chết Bây giờ em về đâu? Buổi sáng những trái dừa non long lanh chùm ngọc bích Bao người tôi yêu là những trái dừa ấy Lặng lẽ hút nắng và gió Chuẩn bị cho đời dòng nước ngọt Ẩn bên trong lớp vỏ thảo hiền Có thể nào tôi đã vội vàng quên Mùa xuân của các chị Mùa hạ của các anh Nắng loang loáng trên vai người chiến sĩ Dòng sông cuốn đất nước chao đảo Trung đoàn băng qua đồng cỏ mùa khô Đám cháy dựng lên những bức tường vàng sẫm Những cánh chim tả tơi trong vầng khói Mặt trời như quả cam nóng rực ngang đầu Tiểu đội trưởng Lê Văn Mười -bạn tôi Hạ chiếc trực thăng đầu tiên bằng hoả tiễn tầm nhiệt Quả đạn mang sức nóng mùa hạ năm 72 Nổ giữa trời một quầng da cam chói Đây mùa đồng khởi những mái nhà Ngày giải phóng những bông hoa Đây cuộc vùng lên của bùn đất Gió mài dọc bờ kinh Khiến dòng nước sáng loà như kiếm thép Chúng ta đã đi vào đã rắn lại đã bước ra từ chiếc nôi nhỏ -địa hình Bàn chân trần thường bỏ qua cái chết Và các chị các anh còn dắt tôi đi Tôi sung sướng làm thằng em út Được cùng bạn bè bắt cá dưới hố bom Ăn Nắm cơm mà chị Sáu chia đều Uống rượu với anh Tư đã tới một bữa Nghe anh Ba nhắc vài câu chuyện cũ Đất nước này ôi tất cả đời ta!Không phải truyền thuyết
Bởi tôi tin ở tình yêu chân thật Là mềm mại đường bay lưỡi phảng Và nhịp điệu của bàn tay vãi giống Lời hẹn hò con gái con trai Là chén canh cá lóc Mẹ nấu cho tôi dưới hàng cây sau đũa Là lời du em nhẩm đọc vô tình “Ví dầu cầu ván đóng đinh Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó đi’’ Là câu chuyện ông Chín thường kể lại Hiển hiện đàn voi từ ngàn năm cổ tích Lững thững đi trong bóng chiều rậm rịt Dấu chân bết bùn mở một dòng sông Chúng cất vòi chào con nước mênh mông Vang bổng tiếng rìu vang trầm tiếng búa Vang uy nghiêng tiếng tù và mở cõi Bao nhiêu trứng Âu Cơ về cuối đất này Đất trằn lên và xèo mạnh đôi tay Bạt hết những cánh rừng nguyên thuỷ Cho bây rồng chín con thả một con về đây nằm nghỉ Gối đầu lên êm ả đất Gò Me Bìm bịp kêu dòng sông thở tràn trề Bìm bịp kêu… Căn hầm sũng nước Sau loạt pháo cầm canh Nằm cạnh tôi là anh Sáu Bên này là bé Năm Và ông Chín chừng như vẫn thức Khi cửa gõ vô địa hình vô địa hình đã rấp Quanh chúng tôi tỉnh táo bãi gài Cây trâm cụt đâm thẳng mình không chớp Bỗng gió Tràn lên bốn phía vuông vườn Những cơn gió không hề mang thương tích Thổi bùng dậy nỗi niềm người du kích Khi đã quen mọi tiếng nổ thình lình Thì cơ gió Vẫn ngang dọc trên nền xanh kinh rạch Thì hơi đất Vẫn nồng nàn hơi đất Có phải những đêm rừng chiến khu xa lắc Đã nôn nao mơ phút đầm ấm thế này Ta nằm giữa những tấm lòng thương mến nhất Ta gắn chặt lưng ta vào mặt đất Nghe miên man gió chuyển những đường bay Bỗng thèm nói một câu gì đó Không phải trên đầu môi chót lưỡi Một câu gì thật giản đơn Như rễ cây như máu Một câu gì đó có thể bền lại qua mỗi lần chiến đấu Chiều chiều ra đầu ngõ Mẹ đứng trông thiệt lâu Đám lá nào con ở Đêm nay con nằm đâu Ôi sao mà khát vọng một trận mưa rào Cho trâm bầu đâm chồi nảy tược Cho lớn vụt những cây cà bắp Cho lá dừa xoè kín môi con Một trận mưa nhuần rửa mặt đất sạch không Cho thuốc khai quang theo kinh rạch trôi ra ngoài sông cái Cho miếng pháo miếng bom hoá thành sắt gỉ Cho con vuông vườn lên da non Cho con thấy màu xanh trong mắt mẹ Nơi khu rừng đã mất Sau bước chân voi đột ngột hiện dòng sông Giọng ai nghe chầm chậm Bàica người hát rong Và cứ thế nhân dân thường ít nói Như mẹ tôi lặng lẽ suốt đời Và cứ thế nhân dân cao vòi vọi Hơn cả những ngôi sao cô độc giữa trời Mãi mãi sống còn hỡi nhân dân tôi Người mãnh liệt hơn cả ngàn truyền thuyết Dẫu ai được ngàn lần tái sinh cũng không sao hiểu biết Tấm lưng trần kia mang nặng những gì Khi các thần tiên đã nghỉ an tận trời Nhân dân tôi khởi lên tự phù sao vất vả Từ điệu múa hồn nhiên trên vách đá Người mang gươm đi mở nước đến bây giờCó một đêm trong địa hình chật chội Vừa qua cuộc chống càn Tám Hùng loay hoay căng lại dây đàn Chúng tôi ngồi quanh ngọn đèn vặn nhỏ Lúc điệu lý ngân lên sẽ sàng ngọn gió Những vòm cây bất chợt sững người Tôi nghe máu rần rần chuyển dưới làn da Ngọn đèn nhỏ nhoè đi rồi sáng lại Không ai nói làm sao mà nói Ta bỗng hiểu ngay phút giây này những năm tháng này đây Những gì của ta sẽ biết còn biết mất Trước luòng sáng địa hình bùng tận mắt Soi rất rõ trong đêm – từng gương mặt Và điệu lý thương yêu ngập bầu trờiThử nói về hạnh phúc
I Nửa đêm tôi choàng dậy tiếng bom hú rất gần ba đợt B52Căn hầm của tôi ngày không nắng mặt trời đêm không ánh sao những mùa trăng lướt qua – xa cách tôi thắp đèn – bốn bên là đất mỗi lúc bom rung đất rơi đầy mặt đất rơi đầy giấc mơ những giấc mơ chập chờn bao giờ cũng có khoảng trời xanh vòi vọi lung linh gương mặt của người thươngII Những tình yêu thật thường không ồn ào chúng tôi hiểu đất nước đang hồi khốc liệt chúng tôi hiểu điều ấy bằng mọi giác quan bằng chén cơm ăn mắm ruốc bằng giấc ngủ bị cắt ngang cắt dọc bằng những nắm đất mọc theo đường hành quâncó những thằng con trai mười tám tuổi chưa từng biết nụ hôn người con gái chưa từng biết những lo toan phức tạp của đời câu nói đượm nhiều hơi sách vở khi nằm xuống trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời hạnh phúc nào cho tôi hạnh phúc nào cho anh hạnh phúc nào cho chúng ta hạnh phúc nào cho đất nướccó những thằng con trai mười tám tuổi nhiều khi cực quá, khóc ào nhiều lúc tức mình chửi bâng quơ phanh ngực áo và mở trần bản chất mỉm cười trước những lời lẽ quá to nhưng nhất định không bao giờ bỏ cuộcvới những thằng con trai mười tám tuổi đất nước là nhịp tim có thể khác thường là một làn mây mỏng đến bâng khuâng là mùi mồ hôi thật thà của lính đôi khi là một giọng nữ cao nghe từ Hà Nội hay một bữa cơm rau rừng chúng tôi không muốn chết vì hư danh không thể chết vì tiền bạc chúng tôi lạ xa với những tin tưởng điên cuồng những liều thân vô ích đất nước đẹp mênh mang đất nước thấm tự nhiên đến tận cùng máu thịt chỉ riêng cho Người, chúng tôi dám chếtIII Đêm nay ai cầm tay nhau vào tiệc cưới ai thức trắng lội sinh ai trầm ngâm viết những câu thơ thông minh ai trả nghĩa đời mình bằng máumáu đỏ thật không ồn ào máu lặng lẽ ướt đầm ngực áo hạnh phúc nào cho tôi hạnh phúc nào cho anh hạnh phúc nào cho chúng ta hạnh phúc nào cho đất nướcnhững câu hỏi chưa bao giờ nguôi được mảnh đất hôm nay bè bạn chúng tôi nằm nơi máu đổ phải sống bằng thực chất không ai nỡ lo vun vén riêng mình khi mộ bạn chính bàn tay anh đắpnơi cao nhất thử lòng ta yêu đất nước thử lòng ta chung thuỷ vô tư nơi vỡ vụn dưới chân bao mảng đêm hèn nhát những gương mặt ngẩng lên lấp lánh chất ngườiIV Cuộc chiến tranh đã đi qua một phần tư thế kỉ tôi nhớ người con gái xưa tìm chồng như cơn gió lang thang giữa trời đất mênh mông nỗi tuyệt vọng khiến tình yêu hoá đátôi đã gặp những người con gái mở đường cho chúng tôi ra trận qua bóng hòn Vọng Phucó nhiều em chưa tìm được người yêu đã giáp mặt hàng trăm lần cái chết hòn núi cô đơn đứng ngàn năm chất ngất mà hạnh phúc bình thường vẫn quá tầm taycác em mấy năm bám trụ nơi đây gánh đá phá bom tải hàng dựng lán đào sẵn huyệt cho mình khi ngã xuống mà tình yêu không hoá đá bao giờ xe chúng tôi qua các em mừng vẫy tay chắc sau ròn rã tiếng cười nước mắt sẽ thầm rơi trên những gương mặt lành màu nắng gióV Cuộc chiến tranh đã đi qua một phần tư thế kỉ từ tiếng oa oa chào đời của anh đến phút đầu mình thương nhau, em khóc đến một ngày chia li đến nhiều tháng năm xa cách anh sẽ nói với em thế nào về hạnh phúc mùi thuốc súng bay qua số phận chúng mìnhem nói sẽ chờ anh năm năm mười năm sẽ chờ anh hết cuộc chiến tranh này dù ngày trở về không nguyên vẹnbuổi chiều dâng vàng rực ngọn cây những cánh chim mãi bay về một hướng góc duy nhất trong đời anh – yên tĩnh là emgiữa chúng mình nỗi nhớ nhau chưa đủ thành hạnh phúc cái khoảng cách bao giờ cũng thực nhưng anh tin em sẽ đợi anh về dù biết đây là những tháng năm dài nhấtnghe gió cồn xao đảo nóc rừng khuya nghĩ đến em – đất trời lắng lại mình sẽ thương nhau như chưa bao giờ thương vậy nếu bước cuối cùng này – ta bước quavà em ơi, ngày sum họp ngày mai giữa chúng mình còn tên những bạn bè ngã xuống những người hay mơ mộng tha thiết yêu và muốn làm được chút gì cho em, cho anh cho đất nướcđôi tay họ đôi bàn tay trong sạch đã vùi sâu trong đất sẽ vươn giữa hai ta như những nhành cây những nhành cây ôm chặt cuộc đời này giữ cho những người yêu tròn hạnh phúc.Tôi chào đất nước tôi
có những lúc ra về lòng rỗng không vì phải gặp trong cơ quan một thằng cặn bã tôi chào đất nước tôi.Buồn quá đất nước cùng tôi lặng lẽ trên đườngcó những lúc vui bạn bè mến thương nhìn mắt ai cũng sáng tôi chào đất nước tôi. Mưa nắng bao năm rồi quen chịu cả hai vaicó khi thò tay vào túi lấy tiền chỉ gặp bài thơ bài thơ viết cho tương lai mà buổi trưa cần đi chợ tôi chào đất nước tôi. Trưa đó đất nước với mình dùng tạm bữa cơm chaychúng ta sống bôn ba vật lộn cả ngày nhiều khi quên chào đất nước là mẹ ta Người không phiền không trách dẫu biết lời chào so mâm cỗ, vẫn cao hơnnhưng cao hơn lời chào, chắc mẹ thầm mong các con đừng làm mẹ xấu hổ đừng ba hoa chích chòe đánh quả loanh quanh đất nước phải đâu nhà vô chủcó khi cúi đầu trước hàng cây những dáng bạch đàn ngày nào thơ bé tôi chào đất nước tôi. Như thể tôi chậm lớn mà già cỗi hơn hàng câycó khi nằm ngửa mặt ngắm mây bay nghìn năm mây bay bình thản tôi chào đất nước tôi.Im lặng nghe cỏ mềm mọc xuyên qua lưngnhư ai đẩy mình bật dậy ngỡ ngàng trông chỉ thấy xanh xanh tôi chào đất nước tôi. Có lẽ cỏ non vừa thúc lưng mìnhHoà âm
nam nữ thanh niên xếp hàng mua giày mode chim câu nhẩn nha trên hè phố cùng người những vòm cây lipa bùng ngọn lửa xanh ngời thành phố vừa quay vừa trôi lãng đãngcụ già bước một mình trên phố vắng dấu gậy rơi chầm chậm giữa cỏ chiều cháu nhỏ nằm ôm xe nôi mẹ đẩy đôi mắt mở lên khoảng trời trong veoNghịch âm
những bếp điện bếp ga tiện nghi sạch sẽ đã nuốt mất của ta ngọn lửa hồng và mùi thơm nồng đượm gỗ rừng và làn khói xanh lam trên ống khóicuối thế kỷ này ta được hưởng bao nhiêu cái mới nhưng mất mát quá nhiều không thể nghĩ đến một ngày nào đó những robot trắng lạnh kia cũng biết yêuTu viện
chúng tôi ngượng ngùng trước cô tu sĩ trẻ măng không dám khoe niềm vui dù thực tình đang vui thực trong thành phố không khí như rượu vang rạo rực chúng tôi bỗng ngại ngần trước vẻ trầm lặng của emdù chúng ta chỉ là hai con tàu trôi trên biển hãy báo cho tôi vài tín hiệu bằng cờ hay bằng tay tôi muốn biết con sóng kinh hoàng nào em gặp đã xô dạt tàu em đến vụng nước kín bưng này