Nhà Thơ Thanh Thảo Cùng Những Chùm Thơ Đặc Sắc Phần 4

Khúc năm

Cuối rừng khuya tiếng đập cánh nặng nề Giữa hai bờ những đám sũng nước Ba tiếng cuốc kêu báo yên Trước lệnh vượt sông tôi có ở đây một khoảng đời mình Phút chờ đợi không lời không ý nghĩ Những động tác quen những tin hiệu quen Cỏ dưới bàn chân mọc lại bao lần Ngỡ rồi quên… cái bờ lau đêm ấy Bè lục bình trôi ngang bất chợt Lúc tàu soi rà lượn trên đầuÉp vào ngực tôi con sóng đen hào hển Hơi bùn tanh tanh trong rễ lục bình Còn phải lội hết đêm quần áo ướt Nắm cơm vắt khi chiều vị lạt nước sôngChúng tôi đã qua với tiếng chim đêm Cơn gió thốc chân trời rạng sáng Với nắm cơm thiu trở mùi chua chua Những thành phố dâng lên bên bờ giấc ngủÔi sao Hôm! Thương nhớ gởi về xa Ngọn lửa em cháy suốt đời nguyên vẹn Qua những tháng năm dài đi kháng chiến Phút giây nào chẳng mang bóng em theoSẽ trôi mãi cùng nhau hỡi dòng sông bầu bạn Mỗi chúng mình là giọt nước Uống đất bùn và mặt trời long lanhSẽ khát mãi hỡi cánh rừng u tối Nước bật lên từ những rễ cây Những ngọn suối vặn mình qua khe đá Khi xác lá mục chìm đầu độc nguồn sôngSẽ trở lại lòng ta đói no đồng đội Cuộc đời trong veo nước mặt tiếng cười Những gương mặt nồng nàn quanh bếp lửa Tiếng tắc kè buông rơi đêm xào xạc nóc rừngAi đang nhớ vùng quê mình ngoài đó Những ngọn đồi đá ong nuôi giấc mơ bạch đàn Mẹ quét lá thấy dấu con trên đất ngày con đi chân cứng đá mềmCon đã trải đá mền rồi mẹ ạ Và đá cũng cứng hơn con tưởng rất nhiều Nhưng cây bạch đàn trên đồi kia đứng được Nó không tìm một chỗ sống khác hơnCuối một đêm con qua khoảng rừng cháy trụi Cây như ngàn cánh tay khô khẳng níu bầu trời Bên hố bom B.52 khét lẹt Sao Mai xanh như giếng nước tình cờPhút cái đẹp bùng lên trước trăm lần đe doạ Đây là thời thách thức của bình yên Ôi mẹ bạch đàn dòng sông kiên nhẫn Những cánh rừng rồi sẽ tái sinhCho nghiêng xuống đời ta những vòm trời xanh mát mẻ Lòng trẻ thơ mơ trái chín trên cành Trong gió bấc mắt mẹ nhìn đăm đắm Miếng trầu cay bền bỉ suốt mùa đôngCon sẽ về chạy rát bỏng bàn chân Vầng trán mẹ giờ này lặng sóng Sau mưa bão mía ngọt dần lên ngọn Vẫn chỗ ướt mẹ nằm đất nước mình ơi!

Khúc sáu

Tôi thương quá những gì đã nuôi nấng đời tôi Bờ suối ngọn nguồn con tôm con tép Bát canh tàu bay tiếng bầy chim két Một chút trăng thu trái bắp đầu mùa Những cây rừng mọc thẳng giữa dây leo Nấm mới thơm lành sau cơn mưa buổi tối Mỗi hạt quả chim ăn còn để lại Này một niềm vui nho nhỏ trong tôi Mái tăng che giấc mơ kỳ lạ của con người Những – cây – lửa hừng trong đêm mất ngủ Tàn lửa như sao băng tung toé khắp trời Con heo rừng lồng lên chân mắc vào dây bẫy Nồi cháo khuya cả đơn vị gật gù… Những thăng trầm bao năm tháng chiến khu Không dập nổi ngọn lửa đằm trong mắt Lắm trận đói lắm trận càn thắt ngặt Đêm lạc rừng võng buộc giữa chênh vênh Nghe dế giun rên rỉ giọng thấp hèn Thèm một tiếng chim bình minh như suối mátTôi đến đây thành rễ cây hút chặt Với đất này-nhớ câu hát ngày xưa “Lấy anh em biết ăn gì Lộc sắn thì chát lộc si thì già” Nhưng thương quá biết làm sao khác được Có thể nào khác được nếu mình yêu.

Khúc bảy

Nơi đó xuồng anh trôi giữa xóm nghèo Những ngôi nhà dìm trong gió sớm Mái lá gầy nép dưới gốc cây vạm vỡ Mùi nước mưa mùi khói un mùi cá nướngCỏ âm thầm mọc dưới trời sao Đã phủ lấp lối mòn năm trước Cỏ trùm lên những chiếc M.113 đang rữa nát Thành những gò đống lang thang Khi anh ghé xuống thăm chú Tám Con nước rong nhằm đêm cuối tuần trăng Ông già cởi trần tay vuốt tròm râu cước Da màu hồng và đôi mắt màu than Rượu của nhà tôm cá của dòng sông Người của đất tâm hồn của gióAnh ngồi xuống chẳng có gì bỡ ngỡ Phên liếp sơ sài không ngăn cách mùa xuân Giữa câu chuyện thường nghe cá quẫy Nước dâng lên mấp mé hiên nhà Từng trôi dạt tới nơi này lập nghiệp Thuộc dòng song như thuộc nết con mình Những khúc ngoặt những luồng nước xoáy Những vực trời mây cuốn xô tơi tả Đã tạc khuôn mặt ông già thành góc cạnh Người du kích của hai thời kháng chiến Nói với anh vụ rẫy màu mưa Giống lúa mới xem chừng chịu đất Miệt đồng hoang giờ bắp đã phất cờ Chỗ dám đế giấu đôi bò năm trước Bà con vừa dọn sạch để trông khoai Từ bếp Tháp nơi tụi bay hay vượt Một thằng Bảy thằng Năm đã chuyển lên đồi Con Sau giao liên bơi xuồng dạo đó Lấy chồng bên sông cũng đã mấy con rồi…Người chị ấy dễ thường tôi quên mặt Đêm vượt sông may kéo đan trời Chị đứng lại ở mũi xuồng lúc những vì sao tắt hết Quân đi quân đi như gió rừng ngang dọc Ai tìm chị bến này chị còn nhớ chúng tôi Những người chị suốt dọc đường tôi gặp Các chị trẻ các chị già như đất Như đất các chị nhớ và gìn giữ Cả điều tưởng chừng không đâu Những câu hát không còn ai hát nữa Dấu vết hạt mưa Cái soãi mình của gió Hơi ấm mặt trời Trái tim nổ trong đám lửa Những lối mòn lãng quên Những nền nhà bị quần thù cố tình vùi lấpCác chị giữ như giữ những thói quen Trong đáy sông lặng lẽ đời mình.

Khúc tám

Tôi thương quá những gì đã cho tôi hình dung Tổ Quốc Sau tất cả những lớn lao ngoài mặt Mở liếp cửa kia là gặp thật những con người Da ta chạm tới niềm vui nỗi khổ Chú Tám quen cởi trần má Năm cười ít nói Cô Út hay thẹn thò ngồi nhóm lửa Tên tuổi họ nhiều khi ta khó hỏi Bao tai ương cứ giội xuống theo mùa Nhưng theo mùa dòng sông vẫn chảy Tấm lưng trần nâng dậy cả trời sao Gió hồn nhiên lăn mình trên trảng cỏ Về với má con lại là trẻ nhỏ Dù mái nhà đây vẫn thấp tự bao giờ Sao con nhớ đôi tay gầy nhen nùn rơm xua muỗi Dáng lặn lội đầu nguồn bóng tàu chuối nghiêng qua Cứ toả mát không một lời nhắc nhở Khi con đến với lòng con chân thật Để trong lành đôi mắt Như luống khoai con khát trận mưa mùa Như giọt nước con thèm hoà tận biển Như cánh rừng gió lên và gió lặng Những tảng đá ven bờ sóng đập mãi ngàn nămXin má cứ nhai trầu cho buổi chiều yên tĩnh Chưa tắt ngấn cười kia thì trăng khuyết lại tròn.

Khúc chín

Người nghệ sĩ đã nằm lại bên con rạch gần cửa sông Vào một đêm bảo an giăng mìn clây-mo phục kích Ai từng trải những năm ấy đều hẳn biết Ta phải trả giá thế nào cho một bài ca Lời tha thiết dưới mặt trời nóng nực Trong bóng tối trước cái chết Anh đã ngỏ một lần đâu dám đơn saiMột lần thôi ngay giữa rừng già Khi anh hát về con đường ngập nước Bàn chân người vợ gai cào rớm máu Vo vén nuôi chiến khu từ đồng bằng Nhớ quay quắt hơi ấm của chồng trong căn nhà dột Nằm dưới hầm nửa đêm pháo bắn Quờ tay ôm nằng nặng tiếng ru con… Chúng tôi những thằng lính trẻ Đã mắc võng những khoảng rừng xa lạ Biết quạt khói ban ngày che lửa ban đêm Đã nămg hầm những địa hình gay cấn Biết vuốt cỏ xoá dấu chân Chúng tôi những thằng lính trẻ Không biết giấu giếm lòng mình Đôi lúc cứ hát tràn bài hát của anh Mà thương cha nhớ mẹ Ngồi kể cho nhau nhiều chuyện đâu đâu Tự nhiên cười ồn ào tự nhiên thấm thía Trong đời ai chẳng có một quê hương Cuộc hành quân dài hơn nỗi nhớ Chính chúng ta là dòng sông Bắt đầu từ trái timSung sướng thay những ai bắt đầu như thếNgười nghệ sĩ đã ngã xuống bên con rạch gần cửa sông Ánh chớp mìn clây-mo Bàn tay chầm chậm buông rời tàu dừa nước…Không phải lời cuối cùng giã biệtChúng tôi những thằng lính trẻ Lớn lên khắp trăm vùng gọi nhau là đồng đội Đi chiến đấu ngủ bụi nằm bờ đầu nguồn cuối bãi Nhiều đứa cùng tuổi với bài hát của anh Lòng vô tư đã hát một lần Và như anh ngã xuốngCây cô đọng màu xanh từ ngực đất Ai cũng biết rồi mùa xuân đã đến Một tiếng chim bên đường trong veo giọt nước Sẽ nhắc lại Vẻ tươi sáng chảy tràn gương mặt những người yêu Sẽ nhắc lại bao điều Ta hay nói cùng nhau sau này sau chiến tranh Những chuyện đừng ai cho là nhỏ nhặt Bây giờ không còn anh Mỗi giờ không còn anh Mỗi chúng tôi còn một cuộc đời Trên bàn tay mở ra cân nhắc Tôi chưa hề tin phép lạ Nhưng tôi tin kỳ diệu những lời cất lên từ trái tim Ngôi sao từ lúc tối trời Dòng sông miên man chảy Hai mươi năm vợ anh vẫn chèo xuồng ngược nước Lặng lẽ cứu từng bông lúa Đưa ta qua mắt nhìn thẳng những vực sâu Con người không thể thiếu bài ca Dù chỉ một lần một lần thôi đã hát.

Khúc mười

Trên bàn tay em tặng anh Ngọn nguồn của hạt Trên bàn tay em tặng anh Những vết chai nhiều trang trải Ca dao sắc lá lúa Ca dao mêm dao cau Ca dao dải yếm bắc cầu Thương nhau cởi áo gió đâu bay về Anh đã qua mấy núi mấy đèo Mấy sông anh từng vượt Bữa đói bữa no áo quần lấm láp Khi anh đến em hồn hậu dưới mặt trời Lòng xin sống chết trọn đời nước trong.

Khúc mười một

Chim két bay về trên cây cụt ngọn Mùa bẻ bắp rồi cuộc đời đẹp hơn Tôi biết có những lúc hoàn toàn hạnh phúc Mình nằm trên đống cây bắp khô vẩn vơ mùi mật Và bầu trời không gợn bóng tàu bay Đất sáng trong như ngọn lửa giấu hình Chợt kêu khẽ một điều chợt nghĩ Ngọn gió sông bàn tay thật dịu dàng Và hạt bắp cái màu đằm thắm lạ Suốt mùa sau không đói nữa rồi Đàn két bỗng sà ngang một lần chớp biếcChiến khu của tôi chiến khu của tôi Làm sao quên cảnh chúng mình nướng bắp Dưới trời mưa che đỡ tấm ni lông Lửa vẫn cháy rạng ngời từng khuôn mặt Trái bắp chín trong bàn tay nóng hổi Nóng hổi hàm răng nóng hổi nụ cười Lúc ăn hết mới biết mình thật đói Mùi bắp thơm quần áo ướt đầm

Khúc mười hai

Năm ấy mùa mưa rừng đưa lưng chịu cả bầu trời Đàn vắt xanh chuyển lào xào sau lá Chúng tôi gùi thâu đêm Chân dép đạp lối mòn vệt lân tin mờ nhạt…Khi cùng ghé lưng mang quá sức nặng chính mình Trong chia xẻ rừng ơi ta thành đồng đội Những dong gió khiến mặt rừng bối rối Nhưng lòng rừng yên tĩnh đường kia Lối nhỏ mở ra những hướng mới không ngờ Ta đi mãi chẳng bao giờ thấu đượcĐây giàn giá ai dựng lên cho đặt gùi nghỉ tạm Cơn đói lạnh tiếng chim khuya mùi hoa sau cơn mưa ập đến cồn cào Thèm củ mì nướng vàng thơm thèm giấc ngủ Thèm một ấm chè bạn bè thức bên nhau Mùa mưa ấy bây giờ đọng trong tôi gương mặt Những đường, Phong, Hùng, Nam, Dũng, Tuấn… Những tên quen trẻ lại giữa rừng già Mỗi dáng dấp mỗi tâm tình riêng biệt Thoắt đến thoắt đi như từng chuyến mưa sa Và đất giữ âm thầm trong đất.

Khúc mười ba

Chiến khu này chúng con là của mẹ Ở đây lời cuối cùng mẹ báo trước hừng đông Đêm con ghé nhà mẹ vùi củ khoai kêu thằng Út Liếp cửa gầy lạnh run lập cập Đến bao giờ đời mẹ mới thong dongĐêm ấy bên bếp lửa con kể mẹ nghe lời Bác Hồ vẫn nhắc Về ước ao tột bậc của Người Sao cho dân mình ai cũng có cơm ăn áo mặc Ai cũng được học hành được rộng rãi niềm vui Và phút chốc túp lều bừng ấm lại Mẹ cời than đưa củ khoai cho con Rồi chép miệng: ước trời cho mẹ sống Ngày giặc tan tụi bay về thăm nhà khỏi lặn lội đêm hômPhải thương lắm mới đi làm cách mạng Phải thương nhiều hơn mới giữ nổi lòng tin Nhưng phải thương đến tận cùng đớn đau mới làm người Mẹ Bao nếp nhăn trên vầng trán dõi nhìn Những mạch nước chảy ngầm qua năm tháng Mắt con tìm chỉ gặp suối gặp sông Khi sóng lớn chỉ biết là sóng lớn Lúc mặt nước yên chỉ thấy vẻ yên bình Con quý một chồi non mẹ dưỡng hết cánh rừng Nhà nghèo chật những chổi cùn rế rách Mẹ vun vén xếp chung cùng tinh chất Chẳng bao giờ mẹ để hạt cơm rơi Không một hạt cơm vô ích ở trên đờiChính mẹ đẻ anh hùng và truyền thuyết Từ túp lều lợp lá tranh Cắt cuống nhau bằng lưỡi liềm Bàn chân thô quanh năm bùn lấm Chưa một lần ướm qua sử sách Tập con bước vịn vào ca dao tục ngữ Dù uống nước đau lòng vẫn nhớ nguồn Thương từ cái kiến con ong Tím ruột bầm gan thù bọn ác Dân tộc tôi khi đứng dậy làm người Là đứng theo dáng mẹ “Đòn gánh tre chín rạn hai vai”Mùa hạ gió Lào quăng quật Mùa đông sắt se gió bấc Dân tộc tôi khi đứng dậy làm người Mồ hôi vã một trời sao trên đất Trời sao lặn hoá thành muôn mạch nước Chảy âm thầm chảy dọc thời gian.

Khúc mười bốn

Ta lại về nguồn sông ca hát Buổi đoàn tụ của lưỡi cày xẻ đất Sương mù dâng hơi thở trắng mặt rừng Chú Tám vung roi đôi bò cần mẫn bước Lưỡi cày xiết bật lên những vỏ đạn mảnh bom Những dị vật rỉ hoen trong ngực đất Những chiếc răng gãy lìa của đất thảy bọn xâm lăng Bắt đầu lại thời mạ non và hạt giống Tia nắng sớm xuyên qua màn sương đặc Một mũi dùi nóng bỏng Thời khai mở những mạch ngầm khát vọng Những dòng sông tuôn chảy hết mình Người ăn ở thuỷ chung trên đất nước Đi dưới trời xanh mãi mãi lạ lùng Bao thấm thía kết tinh thành muối mặn Biển hồn nhiên vỗ sóng đến vô cùng Lại đặt tiếp bài ca và lại hát Mấy nặng nề người mang hết trên lưng Tiếng chim hót tình cờ anh dừng bước Mở bà tay xao xúc động vô chừngMang lịch sử qua trăm ngàn thử thách Dân tộc này còn tiềm ẩn những nguồn sông.