Nhà thơ Hữu Loan cùng áng thơ đặc đắc nhất mọi thời đại

Chuyện tôi về

Hữu Loan là thực hay Hữu Loan chỉ là mơ Anh còn sống hay anh mới hiện về từ xa lắm ngày xưa từ mới khai sinh chế độ? Kính chào anh Hữu Loan anh Từ Thức Nga Sơn ba mươi năm về động Hoa Vàng! Đấy là câu chào tôi ở trụ sở Hội Nhà văn Bình Trị Thiên của Hoàng Phủ Ngọc Tường Anh ơi! Khi đình chùa, hay thắng cảnh danh lam đều phá sạch thì làm gì còn những động Hoa Vàng ba mươi năm tôi trốn đời giữa chợ! Ba mươi năm là theo ý riêng mình ở một chính thể không ai được có thái độ thứ ba ba mươi năm khắp nước bạn bè run sợ tò mò vô vàn nhưng đến thăm đến thăm thì đều nơm nớp sợ liên quan chỉ biết rằng cái tên Hữu Loan đã đi vào truyền thuyết vậy thì những chuyện xung quanh Hữu Loan là có thật hay là thêu dệt Ba Tư có chuyện một nghìn lẻ một đêm vận mệnh một bà phi một mất một còn vô cùng căng thẳng trước một tên bạo chúa Chuyện Hữu Loan là chuyện một vạn chín trăm năm mươi ngày đêm gấp hơn mười lần chuyện Ba Tư vô cùng căng thẳng giữa hai bên một bên là chính quyền có đủ thứ nhân dân quân đội nhân dân toà án nhân dân nhà tù nhân dân và nhất là cuồng tín nhân dân thứ bản năng ăn sống nuốt tươi ăn lông ở lỗ nguyên thuỷ được huy động đến tột cùng sẵn sàng huỷ cũng như tự huỷ… một bên nữa là một người tay không với nguyện vọng vô cùng thiết tha được làm người lương thiện nói thẳng nói thật bọn ác bọn bịp thì chỉ tên vạch mặt người nhân thì xin thờ như Thuấn Nghiêu Ba mươi năm không phải chuyện một sớm một chiều một ngày tù đã dài như thế kỷ đấy là tù trong ngục tối không nghe thấy gì không nhìn thấy gì khác vô cùng với tù ngoài đời, tù giữa chợ lúc nào cũng phải chứng kiến phải thấy phải nghe một thứ tội hình tâm lý chiến lăng trì hoặc không cho vợ đi chợ hoặc không cho mình đi thồ hoặc tháng mấy lần phải lên Huyện Công An bắt làm lại làm đi nhai lại nhai đi thứ tự thuật mớ đời một trong những kiểu vân vân người làm tội sống người Dưới đây là đối thoại bất đắc dĩ cố tránh mãi nhưng không sao tránh nổi đến phải liều phải nổ tung để khỏi phát điên: Anh oán Đảng? Mấy lần bỏ về mấy lần mời ra cho đi nước ngoài mấy lần không đi bỏ Đảng mấy lần mời lại không lại Đảng không dìm ưu đãi vô cùng làm sao lại oán? Không oán sao lại bỏ về? Vì sợ không đủ tư cách làm Đảng viên ăn cắp, khinh dân nay hứa mai hứa suông mà không biết nhục dốt mà cứ bám địa vị không chịu về là hại dân hại nước dốt như tôi mà chịu về có hại chỉ hại vợ hại con Sao anh không làm nhà? Vì tôi mắc làm người Tôi đẩy xe đi đá nặng dốc dài Dốc chang chang trên nắng dưới người Nắng chảy ròng ròng từ lưng trần từ râu không cạo Họ lại ngứa mồm: Đá anh thồ có nặng không? Lịch sử một đêm đã hỏi Rùa bia Vĩnh Lăng: Bia đá dầy cao Rùa thồ có nặng? Văn bia nặng hơn đá vạn vạn lần cộng với sức nặng thời gian mốc meo từ đầu kỷ mười lăm. Trong quá trình xây dựng quốc gia này Ta luôn luôn có mặt đã cho An Dương Vương móng thần để giữ Loa Thành lại về hồ Ngọc Sơn chờ Lê Lợi để dâng gươm báu trước khi về đội bia Vĩnh Lăng nếu không vì đức lớn của Ư’c Trai thì đâu ta đã chịu nằm mấy vạn năm rồi ta xa sông Lạc nguồn gốc huyền vi của vũ trụ huyền vi nguyên lý Dịch Kinh vua thánh Phục Hy đã đọc ở lưng ta sách gọi Lạc thư Cuộc đối thoại đã mang lại gì cho đương sự? Ngày hôm sau Phòng thuế công an ráp vây bắt chợ đem bánh bún vợ tôi hắt xuống rãnh giao thông và đi dép lào lên trốc Hôm ấy mất gạo con vợ tôi về vừa đi vừa khóc cháo lá lang già đổ xuống gầm mâm tôi phải vẹt lên ăn ăn cả đất nhắc lại bây giờ vẫn còn nghe ghê kến trong răng Ngày hôm sau tôi đang thồ công an không cho tôi đi bắt quăng đá xuống khắp người tôi lạnh nổi da gà tôi run bắn nhưng kịp thời trấn tĩnh Như thế là các người không cho tôi làm ăn lương thiện chỉ có bọn làm ăn bất lương là tha hồ tự do? Cấm làm ăn lương thiện chưa có nước đế quốc thực dân nào dám to gan vi phạm? tôi chỉ còn mỗi cách làm ăn lương thiện là mai tôi đi ăn mày và đừng nói là tôi bôi vàng bôi đen ai cả! Tại sao lại không đi làm cán bộ? Đi làm cán bộ và đi ăn cắp là tôi không đi Người công an vội vã lên xe và như ném lại đằng sau: Thôi anh cứ việc thồ Thế là tôi lại xếp đá lên xe và lại khom lưng đủn như Jesu cõng cây thập tự vừa đủn xe tôi vừa hát lên í ử: Xe thồ ơi! có phải ta cộng nhà ngươi là phiên thân hiện đại của Rùa trong thế giới quan lượng tử? Tai hoạ lớn nhất của các quốc gia là liên tiếp dắt dây những sai lầm lịch sử những sai lầm được đội vương miện mặc long bào được vừa tung, vừa thổi rất cao lên tầm siêu vũ trụ Người chịu kiếp kiếp đời đời trâu ngựa vẫn là người dân đen nhất là người phụ nữ vốn dĩ hiền lành và nông nổi dễ tin Hỡi những sử gia của các dân tộc khắp miền phải đánh giá lại thế nào là cứu tinh nhân loại thế nào là cứu nước cứu dân và phải đặt những tiêu chuẩn nào để được tôn thờ là anh hùng dân tộc. Thế là tôi đã làm được cho họ chán tôi làm họ chán họ mới là cái khó nhưng việc này hình như không phải việc người mà là việc của quỷ thần Họ chán tôi nên tôi được đi thồ quanh quẩn huyện nhà Họ giữ đăng ký xe cho tôi khỏi đi xa vì họ sợ tôi còn thích làm chính trị Không bị quấy rầy tôi thồ liền không ngày nào nghỉ nên đã mua được xe cải tiến trung quốc cho mấy thằng con trai cùng đi làm trâu thồ như bố và đứa con gái bé đi học đã có xe phượng hoàng nữ Họ chán tôi nên tôi được tí teo dễ thở Nhưng họ chưa chán họ Cái ác càng ngày vẫn còn Thấy mình là muôn trượng đỉnh cao bắt đứng lại thời gian và quát tháo trăng sao dưới chân đang Đất sụt

Cũng những thằng nịnh hót

(Sau khi đọc bài: “Những thằng nịnh hót” của Maiakovski) Dưới thời kỳ Pháp thuộc Những thằng nịnh hót nghênh ngang Lưng rạp trước quan Tây Bắc vợ như thang Chân trèo lên danh vọng Đuôi vợ chúng đi Lọt theo đầu chúng Bao nhiêu nhục nhằn; Nhục mất nước muôn phần Nhục cùng đất nước với những thằng nịnh hót Một điều đau xót Trong chế độ chúng ta Trong chế độ dân chủ cộng hoà Những thằng nịnh còn thênh thang đất sống Không quần chùng, áo thụng Không thang đàn bà Nhưng còn thang lưng thang lưỡi Những mồm không tanh tưởi Ngậm vòi đu đủ Trợn mắt Phùng mang Thổi vào rốn cấp trên “Dạ, dạ, thưa anh… Dạ, dạ, em, em…” Gãi cổ Gãi tai: … anh quên ngủ quên ăn nhiều quá! Anh vì nước vì dân hơn tất cả từ trước đến nay Chân xoa và xoa tay, Hít thượng cấp vú thơm như mùi mít Gọi như thế là phê bình cấp trên kịch liệt Gặp cấp trên chủ quan Mũi như chim vỗ cánh Bụng phềnh như trống làng: Thấy mình đạo đức tài năng hơn tất. Như thế là chết rồi: Quân nịnh tha hồ lên cấp Như con gì nhà gác lên thang Còn muốn lên thủ trưởng cơ quan Còn đi đây đi đó Lưỡi và lưng Lắm chằng gian khổ Chúng nó ở đâu: Thối thóc thuế Mục kho hàng Phong trào suy sụp Nhân dân mất cắp đang giữa ban ngày To cánh và to vây Những ai không nịnh hót Đi, mang cao liêm sỉ con người Chúng gieo hoạ gieo tai Kiểm thảo hạ tằng Còn quy là phản động! Có người đã chết oan vì chúng Vẫn thiết tha yêu chế độ đến hơi thở cuối cùng Nguy hiểm thay, Thật khó mà trông: Chúng nó nguỵ trang Bằng tổ chức bằng quan điểm nhân dân bằng lập trường chính sách Chúng nó còn thằng nào Là chế độ ta chưa sạch Phải làm tổng vệ sinh cho kỳ hết mọi thằng Những người đã đánh bại xâm lăng Đỏ bừng mặt vì những tên quốc xỉ Ngay giữa những thời nô lệ Là người chúng ta không ai biết cúi đầu.

Đèo Cả

Đèo cả! Đèo cả! núi cao ngất mây trời Ai Lao sầu đại dương dặm về heo hút Đá bia mù sương * Bên quán Hồng Quân người ngựa mỏi nhìn dốc ngồi than thương ai lên đường! * Chầy ngày lạc giữa núi sau chân lối vào xanh tuôn. Dưới cây bên suối độc cheo leo chòi canh như biên cương tóc râu trùm vai rộng Không nhận ra người làng rau khe cơm vắt áo phai màu chiến trường ngày thâu vượn hú đêm canh gặp hùm lang thang * Gian nguy lòng không nhụt căm thù 100 năm xa máu thiêng sôi dào dạt từ nguồn thiêng ông cha “cần xây chiến luỹ ngất đây hình hài niên hoa xâm lăng! xâm lăng súng thèm gươm khát…” Ai ngân lung lay đêm quê nhà * Lặn lội bao rừng suối ăn với nhau bữa heo rừng công thui chấm muối và trên sạp cây rừng tâm tình suốt tối biệt nhau rừng hoang canh gà Râu ngược chào nhau bên vách núi * Giặc từ vũng Rô bắn tới giặc từ trong đánh ra Đèo cả vẫn giữ vững Chân Đèo Nam máu giặc mấy lần nắng khô * Suối mang bóng người Soi những về đâu?

Đêm

Những đêm Hà Nội ngày xưa Trằn trọc Không yên Những cửa Từ đầu hôm Như những mắt nhắm nghiền Bóng nhà bóng cây Ôm nhau Run sợ Đêm Hà Nội ngày xưa Như con bệnh hạ xoài Nung mủ Như một nhà thương điên Lên cơn hôn mê Thiết giáp Xe tăng Lính tẩy Phòng Nhì. Tiếng rú của người Tiếng rít của xe Những chiếc jeep điên Đuổi gái Nghiến người Quắc mắt đèn pha Đỏ tia đòng đọc Đêm Hà Nội ngày xưa Đầu người Và tình yêu Treo Trên đầu sợi tóc Và sau từng đêm Mệt nhọc Hốc hác Hồ Gươm Như mắt thâm quầng Hốt hoảng gọi nhau Không kịp vớ áo quần Những đêm Hà Nội ngày xưa Loã lồ Mình đầy ung độc Đã xuống tàu đêm Vào Sài Gòn Tất cả Những đêm Sài Gòn Ngày mai Đêm giang mai Tẩu mã Đang mâng Cấp cứu gấp vạn lần Những đêm xưa Hà Nội “10$ 1 cốc cà phê 100$ con gái…” Quảng cáo đóng đầy Ngực đêm Như áo ngủ Sài Gòn Đêm Hà Nội Ngày nay Như em nhỏ nằm tròn Ru trong nôi chế độ Những đèn dài đại lộ Như những tràng hoa đêm Nở long lanh Trong giấc ngủ Bình yên Ngã Tư Sở, Cống Vọng, Khâm Thiên Nằm ngủ Những đêm Giữa tình cảm lớn Gió đêm về Thơm hoa rừng, lúa ruộng Đặt bàn tay Lên những cửa ô nghèo Khi chúng ta về Ánh sáng Đã về theo Và từng cặp người yêu Đem về trong giấc mơ Hình ảnh hồ Gươm Đẹp như hồ thần thoại In bóng người yêu Chung thuỷ Đợi chờ

Hoa lúa

Em là con gái đồng xanh Tóc dài vương hoa lúa Đôi mắt em mang chân trời quê cũ Giếng ngọt, cây đa Anh khát tình quê ta trong mắt em thăm thẳm Nhạc quê hương say đắm Trong lời em từng lời Tiếng quê hương muôn đời và tiếng em là một Em ca giữa đồng xanh bát ngát Anh nghe quê ta sống lại hội mùa Có vật trụi, đánh đu, kéo hẹ, đánh cờ Có dân ca quan họ Trai thôn Thượng, gái thôn Đoài hai bên gặp gỡ Cầm tay trao một miếng trầu Yêu nhau cởi áo cho nhau Về nhà dối mẹ qua cầu gió bay Quê hương ta núi ngất, sông đầy Bát ngát làng tre, ruộng lúa Em gái quê hương mang hình ảnh quê hương Xa em năm nhớ, gần em mười thương Còn bàn tay em còn quê hương mãi Em mang nguồn ân ái Căng ngực trẻ hai mươi và trong mắt biếc nhìn anh Em gái quê si tình Chưa bao giờ được yêu đương trọn vẹn… Anh yêu em muôn vàn như quê ta bất diệt Quê hương ta ơi từ nay càng đẹp Tình yêu ta ơi từ nay càng sâu Ta đi đầu sát bên đầu Mắt em thăm thẳm đựng màu quê hương.

Màu tím hoa sim

Khóc vợ Lê Đỗ Thị Ninh Nàng có ba người anh đi bộ đội Những em nàng Có em chưa biết nói Khi tóc nàng xanh xanh Tôi người Vệ quốc quân xa gia đình Yêu nàng như tình yêu em gái Ngày hợp hôn nàng không đòi may áo mới Tôi mặc đồ quân nhân đôi giày đinh bết bùn đất hành quân Nàng cười xinh xinh bên anh chồng độc đáo Tôi ở đơn vị về Cưới nhau xong là đi Từ chiến khu xa Nhớ về ái ngại Lấy chồng thời chiến binh Mấy người đi trở lại Nhỡ khi mình không về thì thương người vợ chờ bé bỏng chiều quê… Nhưng không chết người trai khói lửa Mà chết người gái nhỏ hậu phương Tôi về không gặp nàng Má tôi ngồi bên mộ con đầy bóng tối Chiếc bình hoa ngày cưới thành bình hương tàn lạnh vây quanh Tóc nàng xanh xanh ngắn chưa đầy búi Em ơi giây phút cuối không được nghe nhau nói không được trông nhau một lần Ngày xưa nàng yêu hoa sim tím áo nàng màu tím hoa sim Ngày xưa một mình đèn khuya bóng nhỏ Nàng vá cho chồng tấm áo ngày xưa… Một chiều rừng mưa Ba người anh trên chiến trường Đông Bắc Được tin em gái mất trước tin em lấy chồng Gió sớm thu về rờn rợn nước sông Đứa em nhỏ lớn lên Ngỡ ngàng nhìn ảnh chị Khi gió sớm thu về cỏ vàng chân mộ chí Chiều hành quân Qua những đồi hoa sim Những đồi hoa sim những đồi hoa sim dài trong chiều không hết Màu tím hoa sim tím chiều hoang biền biệt Có ai ví như từ chiều ca dao nào xưa xa Áo anh sứt chỉ đường tà Vợ anh chưa có mẹ già chưa khâu Ai hỏi vô tình hay ác ý với nhau Chiều hoang tím có chiều hoang biết Chiều hoang tím tím thêm màu da diết Nhìn áo rách vai Tôi hát trong màu hoa Áo anh sứt chỉ đường tà Vợ anh mất sớm, mẹ già chưa khâu… Màu tím hoa sim, tím tình trang lệ rớm Tím tình ơi lệ ứa Ráng vàng ma và sừng rúc điệu quân hành Vang vọng chập chờn theo bóng những binh đoàn Biền biệt hành binh vào thăm thẳm chiều hoang màu tím Tôi ví vọng về đâu Tôi với vọng về đâu Áo anh nát chỉ dù lâu…

Ngày mai

Khi nắng chiều tắt thở Trên hàng cau úa vàng Bóng từng đoàn nạng gỗ Đi kêu trên đường làng Đàn ai Trong chiều tàn Tiếng âm rơi Tan vỡ Có đêm dư hưởng về Xa thẳm Em đến Mồ xưa biếc cỏ vàng Em hiền như chị Mắt ngời xanh lam Em mang trong tóc Nắng thơm hoa ngàn Em là đôi mắt Xưa ngời xanh lam Của chàng lính trẻ Say em hát Ngồi lặng hình dung Mắt một nàng Em là chân mất Là tay mất Của một chàng trai Của một chàng Áo quần loang vết mủ Vết thương nhày Hôi tanh Em đem về giặt giũ Chong đèn Vá thâu canh Mai những người vui Có áo lành Bờ ao vang tiếng cú Một bông hoa Lìa cành Kim chùng Tay rớm máu Long lanh Ngày mai em đi khỏi Ai thương người Thương binh? Rằng: Em từ đâu lại? Mắt lam màu Xa vời Ngày xưa có Chuyện đẹp Nàng tiên đi Thử người!

Ôm Tết vào lòng

Quê hương ta Như gái đẹp làng Lim Ôm đầy ngực đầy tay Những mùa xuân và những tết cổ truyền Bao nhiêu năm rồi Chúng nó đã về cướp hết Còn đâu những mùa xuân Còn đâu những Tết Của quê hương xưa Và của những lứa đôi Trên khắp nẻo đường quê Trên mỗi nẻo cuộc đời Sừng sững dựng những pháo đài lô cốt Như bóng quỷ âm ty hiện về đất Bụt Nhe miệng móm Vào nêu Vào pháo giao thừa Vào hoa đào Vào những đám đánh đu Vào tranh gà tranh lợn Thịt mỡ kho đông không còn trong chạn Vại không còn muối dưa hành Cột không còn câu đối đỏ Nồi không còn bánh chưng Bàn thờ không còn hương lửa Người sống đã đành Vong linh người thác nữa! Những Tết những mùa xuân Như tháng tám tháng ba * Cả dân tộc chúng ta Đã đi giữ mùa xuân Giữ Tết Có những làng đã chết Có người đi không về Ngày Tết đã thành Ngày giỗ những làng Ngày giỗ những người đi! * Ta đã cướp lại mùa xuân Cướp lại Tết về Ghì chặt trong tay Tết và mùa xuân đẫm máu Thịt da chằng chịt vết thương Những cặp vợ chồng Những người mẹ, người con, Gặp lại nhau ngày Tết Trống trải bao nhiêu Chỗ những người đã chết Bên người đi trở về Một năm nào Giữa Tết ra đi Trai gái tiễn nhau Còn xanh đôi mái tóc Tay cầm cổ tay Tròn như măng mọc Môi ngon như mận chín trong vườn Vai đứng kề vai nghiêng xuống giếng làng Đôi lứa gặp nhau Khác xa xôi ngày xưa tiễn biệt Và mùa xuân trở về cùng đi với Tết Lội ngập chân trong thương tích luống cầy: Những bàn tay đã chặt phải những bàn tay Dù không vì hữu ý! * Tết và mùa xuân Như mắt người ứa lệ Những người đầu tang còn Rối tóc rối khăn Ôm Tết vào lòng Băng bó lại mùa xuân Cùng nói lên nói lớn một lần: Không được giẫm lên mùa xuân Không được giẫm lên Tết nữa Không được giẫm chân lên lòng người Một việc có lâu rồi: Ở những công viên cắm những thẻ đề: Xin đừng đi lên cỏ Trong tâm hồn năm cũ Chập chờn bóng ma lô cốt pháo đài.

Tâm sự thủ đô

Trên những chuyến xe bò Đi về Kim Liên Đi về Chèm, Vẽ… Những người Thủ đô tản cư Đoàn xe đi Chở nặng tâm tư Một góc nhà Một hè phố Mắt em biếc một chiều xưa Quán Thánh, Cổ Ngư, Bạch Mai Bóng liễu, tháp rùa Một thằng bạn một thằng con ở lại Khấp khểnh xe đi Vấp vào đêm tối Thủ đô Ngày mùa thu Cờ bốc lửa phố dài Cờ bốc lửa công trường Nhà hát Lớn Thủ đô Ngày Thủ đô chào đón Đoàn giải phóng quân về Qua cầu Long Biên Sông bóng người đi Vai cao rộng Mang núi rừng Việt Bắc Ai nhìn Thủ đô Lau thầm nước mắt Quốc ca mình Người lính Việt đầu tiên Rừng xanh thượng du Lúa vàng bình nguyên Giữa phố Thủ đô chào nhau Đồng chí! Có người làng đi Trong đoàn lính trẻ… Thủ đô Quân lệnh đêm Chuyền qua tường nhà Lựu đạn đen ngòm trong nắm tay Rình sau mái ngói Nắng loá tường vôi Chữ cào xương nhức nhối “Thanh niên sống chết với Thủ đô” Đoàn xe đi Về đường Kim Liên Về đường Chèm, Vẽ Việt Bắc âm u Đường dài Thanh Nghệ Đoàn xe đi Sắt rít đường khuya Giặc khởi hấn rồi! Trong Hà Nội Một thằng bạn Một thằng con ở lại Và bắt đầu Những ngày đêm thủ đô ghê rợn Khu Đồng Xuân Lính trung đoàn Thủ đô Giết giặc, đuổi quanh bàn thịt bò Giết giặc Đạn là từ nóc chợ Hai thằng với súng bom Uất hận đương đầu… Bỗng một đêm Thủ đô Có đoàn quân quyết tử Cắt máu tay ăn thề Ngõ vắng Thủ đô Những đơn vị rút đi Góc phố Thủ đô Bóng những người đứng lại. Lửa cháy Thủ đô Chân trời hấp hối Xác thằng bạn Xác thằng con Trên hè phố Thủ đô Đường tản cư khuya Lửa toé sắt bánh xe bò Xa cửa ô rồi Trông về Kim Liên Trông về Chèm, Vẽ… Bóng hoàng hôn lên Liệm tròn huyết thệ Người quyết tử quân cuối cùng Những người dân Thủ đô Phải về với giặc ở chung Phải đốt cờ đỏ sao vàng Thức đêm may cờ ba sắc Và những sáng mai Tay xót xa Treo cờ giặc trước nhà Ai về nội thành Thấy Hà Nội xa hoa Nhưng Hà Nội Giặc xây thêm ngục tù Xe phòng Nhì Chở từ ngoại ô Từng đoàn người xiềng tay Về qua phố tối Ngồi thức đêm Hà Nội Nhìn ra miền tự do Có thằng con Theo chính phủ Cụ Hồ! Ai về nội thành Thấy Hà Nội xa hoa Hà Nội hơn Hà Nội trước Nhưng Hà Nội Thủ đô truỵ lạc Hà Nội cũ lầm than Ngã Tư Sở Khâm Thiên Đèn khuya chảy vàng Những tiệm hút Những hộp đêm Mọc theo tiếng gõ giày đinh Của đoàn Tây mũ đỏ Tiếng xe tăng viễn chinh Chiều đi bụi phố Và lần theo Bóng đèn dâm ô Lũ lượt kéo nhau về Thủ đô Từng đoàn thiêu thân Sợ Ánh sáng và gió lành Tôi thành thép Cánh tay người kháng chiến Đêm Thủ đô rét đến Trong chăn bông Nghe lạnh chiến khu về Cơm gia đình đũa bát nhớ người đi Nhưng sáng mai Thủ đô Từng đoàn phi cơ giặc Chở tang tóc đầy trong thân sắt Ra những miền quê xanh Tiếng bom dội về Chuyển Hà Nội mông mênh Tim người Thủ đô Rung lên như đất chuyển Những người thủ đô tản cư Những đồng bào kháng chiến Từ những vùng tự do Có người vào Thủ đô Nhìn chừng thư trôi trên dòng sông Chào thằng bạn chiến khu Mà phục tấm lòng Những đêm Thủ đô Mắt em biếc não nùng Những giấc ngủ tơ nhung Chập chờn về ác mộng Ai hát thì thào Đêm Thủ đô cửa đóng Bài ca của Thủ đô mùa thu Bài trường ca của những người Chiến thắng sông Lô? Người lính gác viễn chinh Đêm nghe căm thù Về năm đầu cửa ô Quát thành tiếng súng Và giữa Hà Nội trưa yên lành Hồi còi rú thất thanh Kêu như người tắc họng Một xác Việt gian ngã tư nắng đọng Những em mùa thu Đi trong đoàn thiếu nhi Lớn thành thanh niên Bỏ nhà ra đi Hỏi thăm đường chiến khu Việt Bắc Đời nội thành xa hoa nặng nề từng thời khắc Những người ngày xưa Chưa thù Việt Minh Đã bắt đầu đợi chờ Đến bao giờ Biết đến bao giờ Cho đêm sáng xa hoa Vỡ Rơi Thành bóng tối Xuống xác người máu me ngổn ngang gạch ngói? Đến bao giờ Việt Minh mới đánh vào Hà Nội? Những người Bắt sống Lơ-pa và Sác-tông Những chiến sĩ Cao Bằng Đông Khê Những binh đoàn biên giới chuyển về trung du Như đi từng dãy núi Kẹp vòng quanh ngoại vi Thủ đô Em gái Hà Nội tản cư đẹp trong màu áo vải Rồi sẽ còn những ai Trong số người ở lại? Ngày Thủ đô chiến thắng tưng bừng Em về Thủ đô chân – phố cũ – ngập ngừng