Nguyễn Quang Thiều là một gương mặt nổi bật trong làng thơ ca Việt Nam. Ông góp một phần không nhỏ trong sự nghiệp phát triển thơ ca nước nhà. Những bài thơ của ông luôn gần gũi đối với bạn đọc yêu thơ. Những bài thơ của ông luôn tràn đầy năng lượng, niềm khát khao sống, tình yêu đối với cuộc đờiTrong số kho tàng thơ ông có tập thơ Những Người Lính Của Làng thắm đượm tình cảm được nhiều thế hệ độc giả yêu mến. Ngay sau đây chúng ta cùng nhau lắng đọng cảm nhận những câu thơ của ông nhé!

Làng quê

Đêm nay là đêm thứ bao nhiêu Chúng tôi chẳng còn nhớ nữa Chúng tôi nghỉ ven đường ra mặt trận Tiếng dế kêu trong cỏ bơ phờ Cuối trời dong lên một mảnh trăng đầu tháng Và bắt đầu tiếng gió thổi tìm câyVà bắt đầu chúng tôi nhớ làng quê Con đường nhỏ chạy mòn cùng kỷ niệm Tiếng chó thức vọng về từ ngõ vắng Bông hoa đèn khe khẽ nở trong mơLàng quê ơi Chúng tôi đã sinh ra Sau những cơn đau của mẹ Chúng tôi khóc chào đời Và mặt trời đến đón Hoa nắng xòe trước cửa mẹ đi raChúng tôi lớn ào lên như ngọn gió Như con sông chảy qua làng mùa mưa Mặt trời đến với chúng tôi Mưa gió đến với chúng tôi Người lớn đến với chúng tôi Và tất cả Chúng tôi hét vang lên vì hạnh phúc Chiếc vành nón lăn tưởng chạm đến chân trờiChúng tôi lớn lên chẳng cần gấm vóc Dăm quả cà đủ một bữa cơm ngon Nhưng chúng tôi suốt đời cần mặt đất Cần mặt trời cả lúc trong mơ Mặt đất của chúng tôi ai nào giữ được Chúng tôi đuổi nhau ngang dọc cánh đồng Mùa gặt mới chim gáy về gại ổ Tiếng mùa màng lũ trẻ rập rình nghe Chúng tôi chạy tháng Mười thơm gốc rạ Và hát vang khúc hát gọi mặt trờiChúng tôi nằm trên lưng trâu mơ ngủ Sông rì rào hát dưới chân đê Bụi tầm xuân chim sẻ đồng xây tổ Cỏ may như chỉ đợi khách qua đường Sông xanh quá và chúng tôi trẻ quá Những cánh buồm mơ mộng bay lênChúng tôi ùa xuống sông những mùa hè nóng bỏng Sông run người ôm lấy trẻ con Con sông quê dịu dàng, dữ dội Tu hú sang sông trên những chuyến đò Cây đa cổ vặn mình bám vào đất cũ Phù sa hồng lấm tấm chân chim Chúng tôi hét hò dội đôi bờ sóng vỗ Con hến nằm mép sóng lắng nghe Chúng tôi té lên trời nước mát Thay lời sông hát gọi mặt trờiLàng quê trong tôi đêm nay trăn trở Kỷ niệm mang tiếng chim đất nung thổi mãi không ngừng Làng lại thức đêm đêm đèn hạt đỗ Làng nằm nghiêng về phía chúng tôi điSau phút nghỉ ven đường chúng tôi lại hành quân Mặt trời mọc đầu hàng quân Mặt trời lặn cuối hàng quân Chúng tôi nhớ mặt trời như nhớ mẹ Tháng Tư ơi, hoa gạo cháy ngang trời Chim sáo bên sông bay về dự hội Hoa lan thơm tôn kính cuối sân chùa Chúng tôi nhớ nao lòng mùa hạ Tiếng ve nào trong túi kêu ran Bình đổ dế nằm chờ bên vệ cỏ Chiếc cần câu gác bếp bóng đen rồi Chúng tôi xa làng Chúng tôi đi đánh giặc Cổng ngõ tre vẫn đợi chúng tôi về Chúng tôi không còn là trẻ con Chúng tôi vụt thành người lính Khi một vùng trời Tổ quốc súng gầm lên Chúng tôi khoác ba lô và chào mẹ Nắng gắt gao tháng Tám trên đồng Gạo âm ấm trong bao màu cỏ úa… Chúng tôi đi đến mọi miền có giặc Bóng mẹ trùm lồng lộng bóng làng quê.

Người con gái trên sân ga

Suốt đời tôi mang nợ những sân ga Trong nhịp bánh sớm khuya trằn trọc Ngọn đèn ghi che bớt phần ánh sáng Chuyến tàu đêm khuya khoắt chúng tôi vềTàu dừng lại trên sân ga im ắng Đêm chiến tranh ga vặn nhỏ ngọn đèn Đêm nồng mặn những làn gió biển Có nỗi dày vò trên mái lá dừa khuaNhững người lính ngồi quanh nhau hút thuốc Tiếng điếu cày xoáy chạm mấy tầng đêm Chợt nhận ra có một người con gái Tóc xoã tràn mặc chiếc áo mỏng manhEm ngồi đó vân vê từng sợi tóc Rồi buộc vào từng bím sợi rơm khô Gương mặt em chập chờn thảng thốt Mắt vụt buồn, vụt chói, vụt mê manEm rón rén đi quanh từng khẩu súng Tay chạm vào, tay vội vụt ra ngay Rồi em hát một câu gì chẳng rõ Phía biển đêm tiếng sóng nấc thầmBỗng em vụt thét lên, hoảng hốt Tay ôm ghì người đồng đội bên tôi Một tia chớp chùng chằng cuối biển Sấm muộn mằn rền rĩ lan xaÔi tiếng sấm làm em nhớ lại Nỗi nhớ mơ hồ trong trí óc nổi nênh Cũng như thế, cũng một đêm như thế Tiếng máy bay từ phía biển ùa vàoVà đêm ấy trên con thuyền đánh cá Em làm sao có thể chạy về làng Những thân dừa tung lên trong chớp lửa Những tiếng gào lạc gió giữa hơi bomLửa vẫn cháy em lao về ngõ nhỏ Nhà em đâu? Chỉ một hố bom thù Những mảnh vải vẫn còn ngấm lửa Lửa chùng chình gặp máu bết chưa khôEm ngã xuống em làm sao gọi được Gia đình em giặc giết hết rồi Chỉ còn lại hố bom cháy khét Ngửa lên trời như một tiếng kêuVà từ đó em không về nhà nữa Em lang thang trong khóc trong cười Trí nhớ em như một bầu nước sóng Để bây giờ ngang dọc gió u… u…Rồi em đứng hai tay ôm trước ngực Vai so vào, sương lạnh phải không em Tôi cởi áo khoác cho em bớt lạnh Em nhìn tôi ngây dại và cườiTừ lúc nào đồng đội tôi đứng dậy Đứng quanh em che bớt gió lùa Cát cứ trắng như chưa từng cát ngủ Gió dày vò trên mái lá đêm nayNgười trưởng ga giơ ngọn đèn báo hiệu Đồng đội tôi lặng lẽ bước lên tàu Đêm miền Trung mặt trời vào cát ngủ Cả con tàu nóng bỏng xé đêm điEm thương nhớ, những sợi rơm buộc tóc Thương miền Trung, thương đất nước rộng dài Thương ngọn đèn phải che phần ánh sáng Áo tôi dày em mặc cạn mùa đôngEm ngơ ngác đưa tay lên vẫy Như xua đi bóng tối chiến tranh này Như sức mạnh đẩy con tàu nhanh nữa Chúng tôi như sinh muộn trên đờiThôi em về nhà đi trời sắp sáng Cho chúng tôi đi có một chút yên lòng… Chúng tôi đi đến tận cùng căm giận Để mang về em của tháng năm xưa

Mệnh lệnh

Khi mẹ vun lá khô nhóm bếp Là lúc mẹ nhớ con nhiều nhất trong ngày Chiều nay con không về buộc trâu đầu ngõ Tiếng cọ sừng lác đác hoàng hônChiều nay mẹ ngồi vun mãi lá bưởi khô Lá bưởi đắng khói làm cay mắt mẹ Mẹ im lặng tiếng cơm sôi lật đật Thạch sùng kêu một khoảng tối trong nhàChiều nay lòng mẹ đầy thương nhớ Những đứa con đi đánh giặc xa nhà Chiều nay con không về kéo nước trong cho mẹ Một vùng trời đạn nổ con điChiều nay mẹ trong vườn cui cúi Tiếng ve kêu rỗng vỏ cây khô Lá trầu xanh như một vuông khăn nhỏ Cho bàn tay mẹ ấm mấy phần đêm Chợt có tiếng cau già rụng xuống Mẹ giật mình đứng thở trước lo toan Cau cuối vụ đỏ mắt người không ngủ Chim sẻ nâu tha rác suốt mùa hè Con lớn lên, con mười tám tuổi Mười tám năm mẹ thức nghe con Chiều đầy quá mà nhà mình vơi vắng Thay con hát nghêu ngao là tiếng gió qua vườn Ôi mảnh vườn nhỏ nhoi của mẹ Đã nuôi con qua năm tháng cấy trồngBàn tay mẹ chiều nào men bờ giậu Hoa cải rơi không thể cầm lòng Chuồn chuồn bay chiều nay nhiều đến thế Cánh chập chờn trên ngọn khoai lang Trời phía biển vỡ ra từng đợt sấm Tiếng gà kêu lọc cọc bước lên chuồng Mẹ dừng lại có cơn ho run rẩy Vầng trán người căng ở phía con đi Hương ngải cứu con thương vầng trán mẹ Cả một đời xa cách lặn vào trongChiều nay con không về thắp đèn giúp mẹ Tiếng muỗi kêu làm rối những đêm dài Căn nhà nhỏ chỉ nghe mẹ thở Tiếng quạt tre đập muỗi mau, thưa Tiếng mọt kêu cột nhà như thách thức Mẹ ngồi nghe gió đổ sau vườn Mẹ nhẩm tính ngày con trở lại Thuở con đi đánh giặc với trai làng Mẹ rờ rẫm lên từng trang sách cũ Con ở nhà thường đọc dưới đèn khuya Mẹ gìn giữ những gì nhỏ nhất Dăm hòn bi mấy cái lưỡi câu cùn Chiếc diều rách phủ đầy bồ hóng Đôi áo sờn để lại lúc con đi Mẹ giấu kỹ trong chiếc hòm gỗ mộc Sáng sáng hè mẹ lại đem phơi Mẹ nhẩm hát những câu ca ru trẻ Vườn nhà ta hoa bí lại hoe vàngThôi mẹ đừng đi nữa mẹ ơi Ngõ nhà ngắn nhưng lại dài thương nhớ Mảnh sân vuông mấy phía chúng con đi Chúng con đi trong màu xanh áo lính Thương những cánh đồng bão sớm lúa đang non Thương mẹ lội trong mưa chiều mờ đục Tiếng ếch kêu mọng nước ao đầm Giờ con đi trong vùng trời súng nổ Vẫn còn nghe tiếng mẹ bẻ cành khô Tiếng mẹ vấp bước chân qua cửa bếp Tiếng mẹ ho tiếng lá bưởi cay sèMẹ ơi mẹ, Mẹ đừng đi nhiều nữa Có lẽ nào trời lại đổ cơn mưa Mẹ hãy vào nhà, mẹ ngồi lên bậc cửa Mở gói trầu heo héo mẹ ăn Suốt ao làng bắt đầu vang tiếng cuốc Con cuốc gầy kêu vỡ cả năm canh Mẹ vào nhà, mẹ ngồi lên bậc cửa Cho mặt trời đang lặn được bình yên Cho buổi chiều, buổi chiều xuống nhẹ Trên lá nhọ nồi mọc ở cầu ao Cho khói bếp lại mơ màng toả ấm Lúa đồng làng đang hát với hơi mưaMẹ vào nhà, mẹ ngồi lên bậc cửa Cho chúng con đi đủ đầy đồng đội Giấc ngủ rừng xanh mướt lúa đồng ta Những cánh cò bay ra từ tà áo mẹ Vỗ bồng bềnh thay nhịp võng rừng đêm Mẹ hãy vào nhà, mẹ ngồi lên bậc cửa Mẹ búi lại tóc mình thành mệnh lệnh hành quân.

Người dân làng duy nhất

Trời đêm nay không có sao Có lẽ khói lên nhiều che khuất Tôi cùng hai người đồng đội Đi vào làngChúng tôi đứng trên nền nhà mà không sao gọi được Làng tên gì chúng tôi chẳng biết đâu Chỉ tàn tro và mùi thịt cháy Bọn giặc vừa rút khỏi nơi đâyIm ắng quá chúng tôi như nghẹt thở Bóng tối dày gấp đôi Mẹ ở đâu? Chiếc gậy gãy đôi rồi Chúng tôi gọi khum tay dài tiếng hú Gió lặng câm Và khói lặng câm Bới nát đất không tìm ra tiếng dế Trước mặt chúng tôi một cột nhà không đổ Đứng trong đêm như một bóng người Cây cột cháy khói lên như tóc dựngChợt qua ánh đèn dù ven rừng chúng tôi nhìn thấy Trên một nền nhà đen đúa Một người mẹ tóc dài tung toá Ôm đứa con đang bú ngực phơi trần Chị đã chết núm vú đen cứng lại Chị không còn ru được đứa con Và đứa bé không hay mẹ chết Cơn đói đang gọi trước mặt em kia Dòng sữa mẹ em tìm sau ngực áo Còn gì đâu chỉ bóng đêm dàyMáu mẹ em, em tưởng lầm là sữa Em uống vào, sữa mặn, mẹ ơi! Sao mặn thế, mẹ ơi! Sao mặn thế Em gào lên hờn dỗi xé lòng tôi Em thèm khát một quầng sáng nhỏ Để em nhìn rõ ngực mẹ em hơn Nhưng chỉ có bùng nhùng chớp lửa Mặt trời đang quằn quại phía chân trời Em lẩy bẩy bò trong cơn đói Em bò trên tro bụi của làng Chúng tôi bế em lên và hát Hát rưng rưng nghẹn máu trong người Em ôm quặp vào tôi như ngọn lửa Tôi thấy da thịt mình bỏng rát em ơiChúng tôi hát ru em mà em chẳng nín Lời ru bây giờ làm sao cầm máu được Làm sao dịu đi cơn đói xát lòng em Em vẫn khóc và nhoài ra phía trước Chớp bom thù hình dẻ quạt loé lên Em cứ ngỡ mặt trời đang thức dậy Mẹ em đi cất vó tép đang vềChúng tôi không bế em đi về phía ấy Nơi bình minh giả dối nhợt chân trời Em đừng khóc mà đau lòng đất Em khóc nhiều lúa chẳng mọc lên đâu Chúng tôi bế em về cánh rừng thưa thớt Mang hết tài để nhại tiếng chim kêu Tiếng chim bây giờ chẳng bằng giọt sữa Chúng tôi còn gì đâu nhịn đói đã bao ngày Quanh người chúng tôi chỉ đầy bom đạn Đêm mai chúng tôi sẽ nổ súng công đồnTay chúng tôi quờ trong đêm tìm cỏ Mặt đất cháy cỏ chui vào lòng đất Em quẫy người ngoảnh lại phía làng em Làng em đó bây giờ đầy tro bụi Đầy máu trào không phải sữa đâu em Em ráng đợi đến cánh rừng thưa thớt Em sẽ ăn phong lương khô còn lại cuối cùng Cả trung đoàn để dành cho người bị thương nặng nhấtNhưng cứu được em là cứu được làng Em là người dân làng duy nhất Em sẽ lớn khôn và trở về chốn cũ Em sẽ dựng những mái nhà gỗ mới Hồn dân làng về hát dưới ánh trăng đêmChúng tôi nựng em và hôn lên gương mặt Gương mặt gầy láp nháp tàn tro Tôi ôm chặt lấy em Như bịt chặt vết thương giữ máu Và nhận vào cuộc đời mình nức nở một miền quê.

Cánh rừng bất tử

Chúng tôi nằm trong hầm Lặng im như viên đạn đã lên nòng Thương mặt trời đang lên nặng trĩu Trong tiếng máy bay thù rền rĩ Bức bối bầu trời một cơn đau bụngHôm nay đã sang ngày thứ năm Giặc đổ quân xuống khoảng rừng trước mặt Để tấn công hòng chiếm điểm cao này Nơi chúng tôi đang vùi mình trong bụi đất Bằng mọi giá không thể nào để mất Dẫu nơi này không còn một bóng cây Dẫu ngày mai chúng tôi không còn ai gọi nhau được nữa Chỉ lao xao gió chạy qua đồiChúng tôi trải qua bao trận bom B.52 Như những cơn bão khô bằng lửa Cả mặt đất rộp phồng, nhức nhối Em ơi em làm sao anh kiếm được tiếng chim rừng Ôi cánh chim giờ bay đi xa ngái Có khoảng rừng nào êm ả được đâu Cái hốc đá chúng tôi đến muộn Để suốt đời ân hận với loài chim Cái hốc đá chim về làm tổ Những quả trứng tròn trong ổ lá nâu nâu Cả cánh rừng bây giờ như thất vọng Cả cánh rừng đợi tiếng chim nonChúng tôi biết làm thế nào cho cây lá mọc lên Giặc vẫn đổ quân mỗi ngày bao lượt Bao lượt bom dội xuống Bao lượt giặc tràn lên Chúng tôi chẳng còn nhớ nữa Chúng tôi chỉ nhớ rằng Giặc không sao chiếm được Điểm cao này đất đai của tổ tiên Máu thịt của tổ tiên Chúng tôi chỉ nhớ rằng Sau trận đánh Tiếng điểm số hàng quân Lặng lẽ ngắn dần Chúng tôi chỉ nhớ rằng Sau trận đánh Mặt đất với đi bầy quỷ mấy trăm tên Chúng tôi chỉ nhớ rằng sau trận đánh Có cánh chim nhớ tổ bay về…Ôi cánh chim bé bỏng của rừng xanh Sao cứ liệng trên trời cao mãi thế Hãy sà xuống đi Mặt đất của chim đây Dẫu hốc đá chẳng còn Dẫu những quả trứng con chẳng còn Chúng tôi sẽ cởi áo lính ra quây thành chiếc tổ Mùa hoa pơ lang, mùa đẻ trứng, chim về Cánh chim mỏng như một tàn lá cháy Cứ chập chờn trước mặt chúng tôi Chúng tôi ngửa mặt lên trời như thủa sinh ra đã thế Trong tiếng chim kêu khản đặc nhớ rừngChúng tôi truyền nhau đến bi-đông nước cuối cùng Tưới lên mầm cỏ nhoi nhoi trên đất Nhưng chim ơi, cỏ làm sao mọc kịp Tiếng chim vẫn gọi rừng xanh Như tiếng đồng đội tôi bị thương gọi nước Những lưỡi dao ngang dọc cắt lòngĐồng đội tôi bỗng vụt lên mặt đất Chúng tôi đứng bên nhau theo dáng cây rừng Chúng tôi bỏ mũ ra Chúng tôi giật băng trên đầu ra Tóc chúng tôi một màu vàng đất cháy Tóc chúng tôi quằn đi vì lửa táp Tóc chúng tôi bết máuGió, gió ơi! Từ bốn phương trời Hãy thổi đến quả đồi khô khét cháy Hãy thổi mạnh cuộn lên như lốc xoáy Cho tóc chúng tôi bay như thể lá rừng Chúng tôi vươn những cánh tay – những cành cây tươi mát Ngón tay xòe như búp trở mùa xuân Đồng đội tôi hóa loài cây khỏe nhất Cứ xanh tươi qua lửa đạn ngày ngày Một loài cây ở đâu cũng sống Một loài cây hút nhựa của yêu thương Chúng tôi hóa một loài cây bất tử Cho cánh chim mãi mãi còn rừng

Tiếng gọi

Vết thương và sốt rét Dán anh vào vách đất của căn hầm Anh chạm đất tưởng chạm vào băng giá Đất buốt lạnh và anh buốt lạnh Chỉ trái tim nóng bỏng đập rung ngườiVết thương và sốt rét Vắt người anh khô quắt Anh khát nước Nhưng tìm đâu ra nước Bom vẫn rền không phải sấm mùa mưa Anh run rẩy liếm lên vách đất Đất cháy khô sau ngàn trận bom thù Đất như mẹ cố vắt ra giọt sữa Anh uống vào tưởng uống cả trời đêm Trong mê sảng anh sờ lên mái tóc Bụi đất hầm rơi anh ngỡ mưa phùn Trong mê sảng anh nghe em gọi… Em tóc dài đang đứng phía cơn mưaTiếng em gọi trong mơ hoá hơi mưa dịu mát Anh bò lên nằm trước cửa hầm Mặt đất cháy trong mơ tràn sắc đỏ Và chân trời có những đám mây mưaTiếng em gọi… loang dài như ngọn gió Chớp thật rồi Không phải chớp bom đâu Em đang chạy về phía anh nằm đấy Thôi em đừng chạy nữa Cỏ nhiều gaiCon đường nhỏ đầu làng đêm nay anh đứng đợi Em lam làm gánh nước cuối hoàng hôn Mười bảy tuổi em tóc dài hắt sáng Như con sông quê chảy dưới ánh trăng rằm Anh đã đến, ơi mùa trăng thứ nhất Uống vào đời mình nước mát vốc tay em Những giọt nước mang hương miền thứ nhất Tóc em vô tình đổ kín cuộc đời anh Và đêm ấy bên giếng làng em khóc Tiễn anh đi em đợi đón anh về Sau áo lính có tuổi em mười bảy Trong cuộc đời có nước vốc tay emVẫn cơn khát anh như bốc lửa Anh nóng ran Anh rét run lên Tiếng em gọi rất gần mà sao em xa quá Đầu làng mình lác đác đã mưa rơi Tiếng em gọi vẫn vang đầu ngọn gió Vang ở miền sáng chớp của mưa đêm Khi bên em anh mơ bao điều lạ Và bây giờ anh chỉ thèm mưaAnh thèm nước Anh thèm sự sống Miệng vết thương cũng như khát nước Rộp phồng lên cơn khát nhức đau Anh chợt thấy mặt mình ươn ướt Một vầng trăng cuối tháng vừa lên Anh chợt thấy em đang ngồi gội tóc Nước sóng làm ướt cả mặt đồi khô Trăng cuối tháng như là em thương nhớ Nước giếng làng em gánh đợi chờ anh Anh ngửa mặt uống trong niềm thương nhớ Nước giếng làng chảy mát vết thương anh Trái tim đập trở về chiều run rẩy Em đợi chờ gánh dọc những hoàng hônVà cứ thế anh đi qua cơn khát Vết thương anh cũng dịu nhức đau rồi Sau mê sảng anh ngồi khe khẽ hát Trời chiến trường đêm nay như vốc nước tay em

Khoảng bình yên trong lòng đất

Chúng tôi trở về căn cứ Theo con đường của những người trinh sát Ngọn cỏ khuya sương xuống đầm đìa Đêm nay chúng tôi lọt vào căn cứ địch Vạch sơ đồ cho trận đánh đêm maiĐồng đội đón chúng tôi bằng cái ôm siết chặt Mấy gói thuốc lá Mấy phong lương khô Chuẩn bị để liên hoan Nhưng bây giờ không ai hát được Người đội trưởng của chúng tôi vẫn chẳng thấy vềAnh rút ra hướng nào chúng tôi không rõ Chỉ thấy phía tây căn cứ lính dù đạn giặc gầm lên Tiếng chó sủa và tiếng gào lũ giặc Chúng tôi như có lửa đốt trong lòngCả đại đội ngồi im không ngủ Sao đổi ngôi trời sắp sáng mất rồi Lệnh đại đội trưởng trong đêm trầm lặng Chúng tôi tan vào bóng đêm Chúng tôi đi tìm anhAnh ở đâu người đội trưởng thương yêu Dáng chắc nịch ăn cơm thường gõ bát Anh thích hát đến mê người quan họ Bàn tay thô chật chội múa trong hầmAnh ở đâu người anh cả thương yêu Ba mươi tuổi vẫn chưa lần hò hẹn Ba mươi tuổi nhớ nhà thường lặng lẽ Đi vào rừng ngơ ngác với từng câyAnh ở đâu người trinh sát kiên gan Bảy vết thương trên người, anh chẳng biết Giặc bắt được anh sau hàng rào dây thép Đến nửa đêm lặng lẽ thấy anh vềAnh cười nhoẻn và đi tìm nước uống Rồi để giày ngủ một giấc bình yên Sáng dậy sớm anh đi mò cá suối Thương đồng đội mình sốt rét nấu canh chuaChúng tôi đi tìm anh theo con đường của những người trinh sát Đêm thì dày, rừng rộng quá, rừng ơi Đất ơi đất, mách chúng tôi được biết Bàn chân anh đang ở nơi nàoChúng tôi tìm thấy anh khi trời rạng sáng Anh đang ngồi im lặng tựa vào cây Chúng tôi chạy về phía anh quên trên đầu trời đã sáng Căn cứ lính dù trước mặt hiện raChúng tôi gọi anh, sao anh chẳng đáp Hay đêm qua anh mệt quá ngủ quên Anh ngồi tựa gốc cây như đọc sách Tay vẫn ôm khẩu súng trong lòngChúng tôi gọi anh, sao anh chẳng đáp Hay là anh quên hết chúng tôi rồi Môi anh đọng nụ cười ba chục tuổi Nắng lên rồi xoè cánh trước ngực anhChúng tôi cúi đầu, cắn răng kìm tiếng khóc Nước mắt lăn trên má tựa dòng gang Cây rừng run lên trút lá trên cành Phủ lên người anh êm ảKhẩu súng cũng phải kìm tiếng nấc Để đêm nay súng sẽ gọi tên anh Anh ngồi đó toả một vùng êm ả Có con chim dậy muộn hát ven rừngChúng tôi lặng lẽ và hối hả Chôn anh vào lòng đất quê hương Mộ của anh không thể nào đắp nổi Phải xoá đi mọi dấu vết nơi này Phải xoá đi để bảo toàn bí mật Không chỉ cho một đoàn quân mà cho cả chiến trường Không chỉ cho trận đánh đêm nay mà cho toàn chiến dịch Chúng tôi phải giấu vào lòng nỗi đauAnh đã sống một cuộc đời thanh thản Và đã chết trước súng thù thanh thản Như vầng trăng mọc muộn mé rừngAnh chẳng muốn đồng đội mình đau đớn Anh chẳng muốn mặt đất này đau đớn Nên anh giấu trong người bao vết đạnTựa cây rừng lặng lẽ anh đi Và anh mang vào đất khoảng bình yên Câu quan họ hát trong hầm chật chội Những buổi sáng đi mò cá suối Đêm tựa vách hầm hút thuốc nhớ làng quêAnh mang vào lòng đất khoảng bình yên Của những lá thư viết về cho mẹ Và tiếng gọi cuối cùng khi nhắm mắt Đôi môi dày run rẩy… mẹ… ơi…Rồi mai đây trên mảnh đất này Rừng sẽ xoá những gót giày xâm lược Suối sẽ chảy giữa hai bờ hoa trắng Những bầy chim xây tổ hót vang rừngRồi mai đây người sẽ đến dựng nhà Sẽ sinh nở sẽ mỗi chiều nhóm lửa Hỡi ngàn tuổi cánh rừng cổ tích Đêm thì thầm kể chuyện cuộc đời anhNhững đứa trẻ lớn lên và gieo hạt Cửa làng buôn mở về phía mặt trời Nổi chiêng trống và đốt trầm làm lễ Cho mảnh đất này tên gọi: BÌNH YÊN

Những mạch máu trên đất

Chúng tôi xốc lại ba lô Khi đêm thấm vào từng kẽ lá Chúng tôi ép đêm ngắn lại Chúng tôi ép quân thù về phía biển đôngChúng tôi chia tay những người ngã xuống Bằng ngọn gió thổi ngược đoàn quân Mỗi bước chúng tôi đi Đất nước dài thêm một bước Ánh sáng mặt trời dài thêm một bước Giọt nước mắt rơi ngắn lại Chúng tôi nhận vào mình thêm bao miền quêChúng tôi xốc lại ba lô Buộc dây giày Choàng thêm đạn Bàn chân chúng tôi chưa hề biết mỏi Trái tim chúng tôi chưa hề biết sợ Sau lưng chúng tôi làng vẫn tỏa hương đồng Phía trước chúng tôi Những quầng sáng đêm đêm càng rõ Mỗi đêm chúng tôi gần hơn thành phố Và mỗi đêm người lính hát nhiều hơnĐất giải phóng cứ mở ra theo bước chân chúng tôi Phần đất sống của kẻ thù hẹp lại Kẻ thù như rắn độc Bị nước dâng dồn vào mảnh đất cuối cùng Nhưng cũng là nơi nguy hiểm nhiều hơnChúng tôi đi cơn đói cũng tràn theo Và sốt rét cũng tràn theo nghiệt ngã Bạn bè tôi bao nhiêu người nằm lại Và đêm đêm hốc hác đá gió ù… ù…B.52 xóa từng vệt rừng dài Rồi chúng đổ quân Rồi chúng gài mìn Rồi chúng phun thuốc độc Chúng tôi cứ đi, cứ đi lầm lũi Lầm lũi hát với lá cờ Tổ quốc Qua những cơn bão lửa Qua những cơn mưa bomNhững trận đánh cứ bung ra phía trước Những trận đánh vỗ vào mặt địch Những trận đánh trong rừng Những trận đánh dọc bờ cát bỏng Những trận đánh rung trên đường phố Chúng tôi đi như núi chuyểnMột người bị thương Hai người bị thương Cả tiểu đội bị thương Nhưng chúng tôi không hề dừng lại Nếu dừng lại nghỉ ngơi dù một phút Thêm bao làng quê giặc đốt thành tro Thêm bao nhiêu cánh chim vỡ tổ Thêm bao nhiêu em bé chẳng ra đờiChúng tôi run lên Khẩu súng cũng run lên Chúng tôi đi như thác rừng đổ xuống Vừa siết cò vừa gọi mẹ ơi Lũ giặc chết trong kinh hoàng sợ hãi Một trung đội bị thương Một đại đội bị thương Nhưng chúng tôi không thể nào dừng lại Chúng tôi đi hóa cơn bão căm hờnChúng tôi đi Áo quần đầm máu Khẩu súng trong tay cũng đẫm máu rồi Những đoàn quân như từng dòng máu đỏ Sôi trên mặt đất Chảy về những vùng trời hấp hối đêm đêm Cho mong đợi nhân dân hồng lên sắc mặt Những con đường chảy về thành phố Đang hồng lên trong sắc nắng tháng tư Những đoàn quân giải phóng Những dòng máu không bao giờ cạn Truyền từ trái tim mang dáng ngôi nhà Có mẹ ta ngồi trên bậc cửa

Thư gửi mẹ

Thưa mẹ! Con về với mẹ đây Những ngọn gió thổi qua vườn cuối hạ Lá xôn xao những cánh thư thầmChiến tranh đã tắt cuối con đường Cau vẫn rụng vào những chiều thương nhớ Bầy sẻ nâu đã bao mùa sinh nở Con đã về, mẹ có thấy con khôngCỏ đã lên mầm trên những hố bom Ôi Tổ quốc lại một lần đứng dậy Gió thổi suốt bốn nghìn năm và mẹ Nước mắt đầy trên những vết nhănCon đã về với mẹ, chiều nay Mà mẹ không nhìn thấy Con mèo thay con thức cùng với mẹ Lặng im theo bóng mẹ lưng còngChiến tranh qua rồi và mãi mãi con tin Con ngủ quên dưới cánh rừng lá bạc Khi gió thổi là con tỉnh giấc Theo đường gió con về ngắm mẹ sau lưngViên bi tròn vẫn lăn mãi qua sân Cần câu cũ buông vào từng kỷ niệm Cánh diều giấy trẻ con làng lại thả Tiếng sáo trăng tìm đến ngõ nhà mìnhCon đã về rón rén bước chân Như thủa nhỏ để oà trong nức nở Con đã về mẹ bớt ho mẹ nhé Bông hoa đèn lại nở sáng trong đêmCó tiếng gà gọi mẹ góc vườn xa Con vẫn thế hò reo chùm khế ngọt Cau lại trổ mẹ ơi cau sẽ bổ Trong cơn mê tiếng trẻ nói vang nhàChiến tranh qua rồi và mãi mãi con tin Con không chết, con chỉ không lớn nữa Và con sống suốt đời mười tám tuổi Như buổi chiều chào mẹ con điCon đã vào đến bếp nhà ta Ngồi bên mẹ xoè tay hơ trước lửa Niêu tép mẹ kho suốt đời không thể nguội Cơm đang cười mẹ có thấy con khôngĐũa vẫn so thừa cả những bữa cơm đông Cánh cửa cũ chần chừ đêm gió lạ Mẹ ơi mẹ, mẹ đừng ngồi khuya quá Mẹ đừng ngồi vấn tóc mãi trong đêmNhững quả khế vàng rụng kín cả mùa thu Mẹ thêu áo buổi chiều ra quét ngõ Chim khách kêu rung từng chân tóc mẹ Con đã về mẹ có bớt ho đêmCon đã về trong tiếng sấm tháng Tư Hoa gạo đỏ con cười trong tiếng gió Con đã về trong mùa gặt hái Cơm mới thơm như con đứng cười thầmCon đã về lửa tí tách trong rơm Soi mặt mẹ tự hào và thương nhớ Con đã về khi làng vui đón Tết Hoa đào xoè những chúm môi thơmChiến tranh qua rồi và mãi mãi mẹ ơi Đồng đội con trở về với thư con viết dở Ôi lá thư chỉ một câu gọi mẹ Là lá thư dài nhất ở trên đời

Với em

Em ơi! Anh đã trở về Chim ri gọi bạn chân đê cuối chiều Mây trời chín một màu rêu Cánh chim khoả gió chia đều mênh mông Anh về một phía bờ sông Lòng đầy thương nhớ mà không gọi đòTóc em đã sớm màu tro Vầng trăng sớm khuyết, cơn ho sớm già Mỗi canh vỡ mấy tiếng gà Cơn mơ dù thấy vẫn là hư không Sớm xuân lẫn với chiều đông Em mang phận gái qua đồng cỏ may Anh về khói súng còn cay Cánh rừng bom cháy tàn bay đến giờEm ơi! Anh đã trở về Cỏ xưa cất giữ lời thề thuở xưa Anh về gọi dưới cơn mưa Tên em từ thuở tóc vừa ngang lưng Hoa bìm cuối giậu rưng rưng Ai mang hương bưởi ngập ngừng đi xa Bàn tay vắng tóc vỡ oà Bàn chân vắng lối dấu nhoà thời gian Anh về và gió mang mang Thổi từ bờ sớm, thổi sang bến chiều Tình anh như một cánh diều Bay lên với cả những điều khổ đau Anh về hoá một mùa cau Môi em thắm lại trên màu cách xa Một ngày có nhớ tình ta Hãy như núi nhớ mây xa cuối trờiEm ơi! Mai có ru hời Đừng ru ngược lại cái thời chiến tranh Hãy ru về cỏ xanh xanh Ru mùa xuân với muôn nhành chồi tơ Ru cười trong mỗi cơn mơ Ru đò vui khách đôi bờ sông quê Ru cò về trắng chân đê Ru người với những lời thề trăm nămEm ơi! Anh đã trở về Trăng thanh chảy mát bốn bề đêm thanh Nếu em còn có yêu anh Xin yêu người ấy để thành lứa đôi Lòng anh hoá đoá mây trời Bay trong tiếng hát con người thương nhau

Khúc tưởng niệm số 1

Đâu rồi? Ngữ ơi, Thức ơi, Nghĩa, Tân, Sơn và Thập và Nghiệp Người thích đánh khăng, người hay chơi đáo Người ham phất diều, người mê bóng đá Các anh ơi giờ này nơi đâuCó ngọn gió rất rộng, rất sâu Như cơn mơ thì thầm vọng lại – Tất cả, tất cả giờ đây đang ngủ Đang ngủ yên, đang ngủ ở chân trờiCác anh đi từ một dốc đê làng Mẹ đưa tiễn chân trời lau nước mắt Máu mẹ chảy vể nơi đang mất máu Chớp bom thù và bóng các anh điRồi người ngã trong cơn sốt rét Người hi sinh trong lúc vượt qua cầu Người gọi mẹ khi lao vào đồn giặc Người nhẹ nhàng lắng xuống một dòng sôngĐâu rồi? Duyên ơi, Lan ơi Dịu, Mây, Vang và Tần và Nguyệt Người thích hát chèo người mê quan họ Người khóc Thuý Kiều người thương kiếp Trương Chi Các chị ơi giờ này ở nơi đâuCó ngọn gió rất đậm, rất sâu Như trăng thu nồng nàn toả mãi: – Tất cả, tất cả giờ đây đang ngủ Đang ngủ yên, đang ngủ ở chân trờiCác chị đi từ bến sông quê Mẹ đưa tiễn khóc thầm trong sóng vỡ Mẹ đưa con gái mình qua sông ngày không pháo cưới Tiếng bom rền đau nhánh lá nguỵ trangRồi người ngã máu thấm vào gạo trắng Người hi sinh ngồi tựa vách kho hầm Người lặng lẽ nằm nghiêng trong võng bạt Mái tóc thề gửi lại rừng xanhMãi mãi về sau dù trên mặt đất này Không súng đạn Không buồn đau quá khứ Gió vẫn thổi Và trăng vẫn sáng Lời thì thầm điệp khúc thẳm sâu: – Tất cả, tất cả giờ đây đang ngủ Đang ngủ yên, đang ngủ ở chân trời.

Boston 1911

Người đến, những con tàu không kịp gấp buồn, thiếp vào giấc vịnh Nước hai bên thành tàu dớt dãi chảy, những chân vịt chuột rút cứng đơ Bầu trời sũng mây, hải âu đang khóc đòi bữa tối*Người đến. Tóc không giống. Áo quần không giống. Cơn nhiễm lạnh không giống, yết hầu khô ken két rít lên. Máu không giống. Cơn sốt nhiễm trùng không giống. Nhịp điệu ý nghĩa không giống Người đi đôi giày cô đơn của xứ sở mình.*Gió vịnh đói khát liếm sạch cả những tàn thuốc Những vòm cây sũng mưa cầm cập run lên. Sóng bóp mãi chân vịt cứng đơ vì chuột rút Có tiếng sằng sặc con tàu mê chết đuối giữa biển xa,*Những ngôi sao hoàng hôn, những lòng trứng hải âu đẻ vụng, Đang chín dần trong chảo mỡ u mê. Và người đến, không phải thuỷ thủ, không phải du lịch Người đi cầu tự cho tương lai của xứ sở mình.

Boston 1994

Tôi chỉ nhớ bằng một đêm. Chỉ thế thôi, đều đặn Gương mặt người đàn bà chợt sáng lên, chợt tắt đi như một ngọn đèn Tôi chỉ nhớ cô đơn có hai hành khách Trên một chuyến tàu bất trắc vẫn ra điTôi nghe trên mênh mang tiếng cơn mưa lạ Con tàu trôi khỏi trái đất lâu rồi Tôi nhận ra, chỉ cần nhận ra thôi và tôi cầu nguyện Gương mặt chợt tắt đi, chợt sáng lên như một ngọn đèn.
Trên đây, uct.edu.vn đã dành tặng cho bạn những bài thơ vô cùng đặc sắc trong tập Những Người Lính Của Làng. Những vần thơ đầy lãng mạn ngọt ngào bộc lộ tình yêu quê hương đất nước của tác giả. Mời các bạn đón xem phần 2 vào một ngày không xa. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi!