Hôm nay trời nhẹ lên cao (Chiều – Xuân Diệu) – Câu thơ tự vấn lòng mình

Bài thơ Chiều

Tặng Nguyễn Khắc Hiếu

Hôm nay, trời nhẹ lên cao,
Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn…
Lá hồng rơi lặng ngõ thuôn,
Sương trinh rơi kín từ nguồn yêu thương.
Phất phơ hồn của bông hường,
Trong hơi phiêu bạt còn vương máu hồng.
Nghe chừng gió nhớ qua sông,
E bên lau lách thuyền không vắng bờ.

Không gian như có dây tơ,
Bước đi sẽ đứt, động hờ sẽ tiêu.
Êm êm chiều ngẩn ngơ chiều,
Lòng không sao cả, hiu hiu khẽ buồn…

Tứ thơ Hôm nay trời nhẹ lên cao

Với bài thơ Chiều của Xuân Diệu ta bắt gặp một hình ảnh một điều vu vơ như thế đấy. Đó thoảng đâu đây như xa, như gần, như mênh mang với một khung cảnh có mây trời phiêu lãng và tâm hồn ta cũng lãng mạn và mênh mang ở giữa khung cảnh của chiều tà. Và đó cũng chính là lý do làm thốt lên câu thơ Hôm nay trời nhẹ lên cao/ Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn. Đó là một nỗi buồn nhẹ trôi như không có thật mà lại rất thật, để rồi hình ảnh câu thơ như ngạc nhiên.

Hôm nay trời nhẹ lên cao,
Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn…

Người buồn vì những điều vu vơ. Và đến từ chiếc lá, giọt sương, làn hương để làm điệu buồn rất mỏng manh. Và bằng câu thơ mang tính ẩn dụ đã dắt người đọc vào một nỗi buồn vu vơ và mênh mang. Bởi lẽ cũng có những khi ta cũng trong hoàn cảnh ấy. Để rồi nỗi buồn làm lắng đọng cả không gian và hòa vào cả thiên nhiên.

Và cũng chính nỗi buồn nhẹ lắm và mong manh như một sợi tơ nên nó mới trở nên quý giá. Bởi những điều dễ mất, dễ tan như vậy đã nhuộm kín cả khung cảnh buổi chiều. Để rồi kết thúc bài thơ là câu an ủi mình “Không sao cả: và đó cũng chính là lý do cái buồn được gọi thành tên và len lỏi khắp không gian. Để ta có thể cảm nhận được, cầm được nhưng cũng chứa đựng đầy sự hư vô đến vô cùng.

bên lau lách thuyền không vắng bờ.
Không gian như có dây tơ,
Bước đi sẽ đứt động hờ sẽ tiêu.
Êm êm chiều ngẩn ngơ chiều,
Lòng không sao cả, hiu hiu khẽ buồn

Với nghệ thuật cân đối hài hòa giữa hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa, Xuân Diệu đã mang dến cho ta một cảm nhận vè nỗi buồn rất đẹp. Đó cũng chính là lý do thơ ca của ông hấp dẫn đến diệu kỳ. Và đây cũng là phong cách thơ mà ông để lại cho thế hệ mai sau.

Hôm nay trời nhẹ lên cao là một câu thơ như tự vấn lòng mình. Đó cũng chính là cái hay và cũng chính là cách thể hiện vô cùng độc đáo của Xuân Diệu. Bởi đôi khi ta cũng ở trong hoàn cảnh như thế, chùng xuống theo buổi chiều và làm lắng đọng cả một không gian. Để rồi nỗi buồn làm lòng người chạnh lòng khôn nguôi.