Chế Lan Viên Cùng Tập Thơ “Hoa Trước Lăng Người (1976)” Đặc Sắc

Bể và Người

I Ai nói hết những đại dương trong đời của Bác Những bể cuồng, tàu đến buông neo Những bể lặng, đón vầng dương mọc, Tuổi thanh xuân, Người nghe những thủy triềuNgôi nhà sàn giữa vườn hoa mộc Khi sao lên có dáng con tàu Bác lên boong trắng ngời râu tóc Gió trong vườn vỗ sóng lao xao.Đi khắp năm châu về đậu bến sông Hồng Nghe trăm giọng, giọng làng Sen, Bác nhớ. Tự nơi đây, mắt Bác dõi vô cùng Với bốn bể của đời, không cách trởÔi, rời đất mẹ, đất chôn rau năm đó Kẻ đối thủ đầu tiên là bão tố, Bể đau thương, sâu thẳm, bể oai hùng Phải đủ sức đù lòng cân xứng nó.Làm gì có đảo thần tiên đảo ngọc xứ san hô Sóng sóng sóng và trùng dương mặn chát, Tổ quốc ơi, trăm sóng đẩy xa bờ Đời thuỷ thủ, không nữ thuỷ thần nào đến hát.Đêm mê nhìn ánh lửa trên đảo xa nhấp nháy Tắt, sáng giữa muôn trùng. Nhân loại đấy! Sáng dậy chào vầng dương trồi lên trên sóng mỗi ngày, Vần Thắng vút lên cao từ độ ấy.Người Chủ tịch nước mai sau, giờ phụ bếp Ý lớn đến cùng anh giữa dây xích, cột buồm Khi bách bộ trên sàn tàu nhỏ hẹp Đã đến cùng anh chưa, câu đầu tiên của bản Tuyên ngôn ?Đã có chưa mô hình của những Điện Biên, Khi vầng trán vĩ nhân soi bể biếc, Thời đại sẽ làm thơ về Người. Người chẳng biết Còn mơ những trận đánh tương lai, qua tiếng sóng rềnXưa Phật ra đi bốn ô cuộc đời nghe vị đắng cay, Hải triều âm xé lòng người cứu thế, Nay trăm tiếng nói màu da nghìn kiếp sống đọa đày Bác đã gặp giữa thủy triều người, nhân loại bể.Bác nghe bể và tìm ra qui luật, Bể lặng im nuôi dông bão bất thần, Hưng vong thế vẫn mỗi ngày hồi phục Bể nghìn đời mà mãi mãi thanh tân…Bể không nghỉ không ngừng ở thế tấn công Những điều ấy tìm ra trong sách Mác Mười năm thuỷ thủ đưa Người vào đại học phương Đông Biện chứng đã vỡ lòng trong bão táp.II Con tàu Việt Nam qua nghìn trận phong ba Về đến đích, ngót nửa vòng thế kỷ Cái nhà sàn ở lẫn trong hoa, Vẫn không ngớt lắng triều nghe nhịp bể.Bác nằm đây, lòng động đến trăm nơi Sóng nào rách châu Phi, sóng nào đau châu Á, Mỗi con sóng đau thương trên bể loài người, Đều chấn động trái tim Người Thủy Thủ.Ôi những hôm mắt Bác sáng lạ lùng. Đèn trên nhà sàn suốt đêm sáng lửa, Có phải lúc Bể đăm chiêu Người. Người thấy Nó, Ấy lúc mở đầu những trận tấn công.Bể làm Bác ít lời và bình dị các câu thơ, Nửa chừng bỗng thấy Bác yên lặng, Người nghe nó đấy. Ngỡ như mở một hướng tấn quân, khép một thế cờ Người cũng nghĩ đến những bể rộng trời xa Người đã thấy.Việt Nam vứt xuống thềm lục địa này ba tên đế quốc Ngôi nhà sàn nằm yên trong hoa mộc hoa ngâu Nhưng kìa, trên mặt bể chỗ Bác đi qua, sóng còn thao thức Như lan mãi, lan xa theo vệt sóng Con Tàu.

Cách Mang, Chương Đầu

Đừng quênHỡi ai đi lên phía trước chớ quên sau lưng mình cái hang Pắc Bó Đi tận cùng năm tháng không quên Đi khuất lấp vẫn còn nhớ mãi Đi muôn xa còn quay lại ngoái nhìn.Qua Điện Biên, Ấp Bắc đừng quên Vượt sông Hồng, sông Cửu không quên Đong mùa vàng năm tấn, nào quên Gặt vạn ngày thắng Mỹ, không quên.Cả nước mắt, hang này là độc lập Thay non sông đón Bác buổi ban đầu Rừng hiền hậu suối khe chất phác Lịch sử lấy nơi này làm đất chôn rauDù muôn trùng còn cách mũi Cà Mau Một tấc đất đã là Tổ quốc Nay có trong tay trời Nam bể Bắc Dám đâu quên hang nhỏ thuở ban đầuNắm đất biên thuỳMùa bioóc-cà ơi, mùa bioóc-ca ơi, Trăng hoa núi khắp sườn cao biên giới Thơm lá thơm hoa thơm rừng thơm suối… Thơm ngát hồn ta, xuân lắng đời Người.Biên giới vô hình thay, biên giới hữu hình… Có phải xưa nay gió qua đây gió đều lộng thổi Đầu lau lao xao, bông ngả đón mình Mây quá trắng trên trời chừng muốn nói.Bác từng vượt qua bao quốc gia sông núi bao lần Sá gì một sắc kim anh chỗ biên thuỳ kia, chân dừng sững lại.Trời bể ba mươi năm nay một chút tần ngần Cái đích suốt đời nay mới tới.Tổ quốc rồi đây, Tổ quốc thân yêu Mà nhân loại không làm khuây khoả nổi Tổ quốc đau thương. Tổ quốc khổ nghèo Mỗi iên đá chỗ biên thuỳ đều rắn lạiGió rừng cao thổi chòm râu phơ phất của Người Thanh niên năm nao, nay Bác tóc râu rồi Nhưng đã sáng trăm lần đôi mắt sáng Cả thế giới thu vào trong, như ngọc một đờiBác lặng âm thầm. Vầng trán trầm ngâm Cả sông núi đất trời cùng một phút hồi tâm Phút sâu thẳm trong li ti huyết quản Nghe thủy triều nín lại thủy triều dâng.Rừng thẳm. Non xa. Bể rộng. Sông dài… (Một chút làng Sen đau ở cuối trời) Giai cấp. Giống nòi. Nghìn xưa. Hiện tại Một phút định hình. Một phút hoài thai.Phút kính cẩn hai tay nâng lấy đất Ba mươi năm đất ấy ở trong hồn Nay xương thịt nay hình hài trước mặt Bác lặng nhìn và cúi ghé môi hôn…Hang mở nướcAi đi lên phía trước Chớ quên sau lưng mình Cái cửa hồng bình minh Chốn hang sâu mổ nước.Nay núi sông hiển hách, nhìn đây Cầm trang thơ rộng khổ nhìn đây Lên đài cao nhân loại nhìn đây Say vua Hùng chim Lạc nhìn đây.Dân tộc rét chưa che Người đủ ấm Hang đá này Bác đắp chiếc chăn sui Khớp xương buốt vì hơi rêu lạnh thấm Giò rừng đừng thổi nữa, gió rừng ơi.“Cuộc đời cách mạng thật là sang” Bắt con ốc khe, chặt nõn chuối ngàn Đây bát cơm ngô qua ngày bệnh yếu Bác chia cùng dân tộc giữa lầm than.Lạnh cánh chim đêm nó gọi thù thì Bác ngủ đi nào, không Bác mệt Thức đến sáng trời chưa hết việc Kìa gà rừng đã gáy te te.Những đêm ấy Bác thức cùng ngọn lửa Thảo từng trang sử lớn cho đời Tượng Mác trầm ngâm trong hình thạch nhũ Rõi từng dòng từng chữ qua vai.Sử Đảng thân yêu, sử cả loài người Sử Tổ quốc trong hồn thơ lục bát Bia Tự Đức, đã một thời mất nước Lót đường in dòng sử ngày mai.Đời dưới ấyNgày mai, ngày mai… Ở dưới kia đời đâu có ngày mai Sông thương đau dòng nước chia hai Ngỡ dòng đục lẫn dòng trong muôn thuở Đời chảy xuôi trong quặn thắt của đời.Đã mỏi rồi chằng? Những dáng Trường Sơn… Núi chon von thì trời lại chon von Cao chi bấy những trời cao vô vọng Thổi gió hư vô trên đỉnh của hồnĐất nước thừa người làm thơ mà thiếu người làm sử, Không câu thơ viếng mộ các anh hùng, Kẻ gọi đò chỉ còn có gió Nào ai lại qua trên Hàm tử, Chương dương?Những trang sách nước nhà do tay giặc viết Tống đồng ơi, ngươi có ích chi? Thừa bốn nghìn năm mà thiếu một ngày độc lập Thì trống đồng đào được lại chôn đi.Giặc Pháp chưa qua thì đà giặc Nhật Triều vua đẻ những triều vua kế tục Đêm hồng hoang đêm trung cổ tự say mình Vẫn thiết triều lên án những bình minhTự vạn tuế tung hô đến giờ phút chót Giết những vầng dương giết những tiếng gà Đĩa hát cũ rỉ rền lời mất nước Không biết trên núi rừng sắp dậy Tiến quân ca.Mắt Bác trên caoTrên non cao đã sáng ngời đôi mắt Bác Không phải mắt Người khi ngắm một vầng trăng hay đọc một câu thơ Không phải hồ thu hay là gương ngọc Để khóc cười những số phận riêng ta…Mà mắt lịch sử giương giữa trời bão táp Mắt từng ngắm trăm dân tộc quốc gia đi những thế cờ Những thế non sông. Nay định đoạt Bước đường trường cách mạng sẽ xông pha.Mắt thấy rụng các đế quốc sỏ sừng, các triều vua vạn đại Nhân dân xô trong sức cuộn băng hà, Thấy Hồng Lĩnh, Trường Sơn vươn vai Phù Đổng lại Dòng Thương bi ca rồi sẽ hùng ca.Có phải nhìn bằng mắt đâu, Bác nhìn với trái tim mình Vô hạn thương yêu, vô hạn cảm tình Trái tim ấy nghìn năm còn đập mãi Đâu đời cần nhân ái lại hồi sinh.Vạn xác máy bay thù hôm nay Người cũng nhìn thấy trước Mắt mở ra không khép lại bao giờ Dẫu ta bay đến thiên thể nào chói mắt Thì cũng trong ánh sáng đường bay của chính Bác Hồ cho.Ngọn lửa đầu tiênHỡi nhũ đá hang sâu rơi thánh thót Từng thấy Bác ung dung bên tượng Mác cười Đọng thời gian đá dệt nhũ cho đời Nhưng cách mạng không thể nhỏ từng giọt một.Hãy bùng lên thôi! Hãy cháy lên thôi Cả Trung Ương đoàn tụ bên Người Lịch sử gọi và Đảng ta đã đáp Đảng gọi kêu và dân tộc trả lời.Chữ Việt Minh đầu tiên, câu Cứu Quốc đầu tiên Thơm như vị hương hồi ta nhớ mãi, Ta có quên ư? thì rừng nhắc lại, Ai quên được nguồn khi uống suối Lê nin.Khu căn cứ đầu tiên, vùng xuất kích đầu tiên Cái trứng non sông, bọc hồng đất nước, Cây buổi giêng hai, lịch ngày thứ nhất Đi ngàn đời ngàn thuở vẫn không quên.Qủa trám núi hạt dẻ rừng nuôi cán bộ Hang đá vôi làm chỗ in truyền đơn Lốc cốc đàn trâu canh ta tiếng mõ Lòng nhớ đời và thơ cũng ghi ơn.Biết ơn bộ áo Tày Nùng màu chàm xanh là sắc áo đầu tiên của Bác Chiếc hài sảo Người đi, tay nải Người cầm Xước chân Người đá tai mèo nhọn hoắt Có nắm lá rừng hái tự tay dân.Ổ rơm nghèo đẻ ra ta, giường đá lạnh đẻ ra ta Cái tã rách nát bươm, cái chùm rau dính máu Những mật xanh vàng mẹ phải mửa ra Những quặn thắt từng cơn không thể giấu.Cháo bẹ rau măng, vây lùng, bủa quét Cái nở sinh là một vết thương hồng! Khi cưu mang giọt máu trong lòng Đẻ cái sống đau gần như cái chếtĐẻ ra balê, giao hưởng ngày nay là súng kíp hoả mai buổi ấy Tờ truyền đơn in thạch năm xưa đẻ ra pháo binh cơ giới bây giờ Cái thai nhỏ càng đi xa càng gióng bấy Như tự ngày trứng nước mẹ từng mơNgoảnh về Pắc BóNay ta hồi sinh cho cây chò đại thụ nghìn năm Nay voi xa về uống lại Bạch Đằng Nay xẻ vạn ngọn núi che trời làm bước tiến Chỗ ngất trời là chỗ sẽ hành quân.Nay múa sạp, xòe hoa với những gót hồng, Mùa vui sao năm lúa Chín thơm đồng Hạt lúa mới gởi Người đi tuyến lửa Có câu chèo điệu hát nằm trong.Nay thế giới bình tâm lắng phương đây một tiếng đàn bầu Biếc trời Việt Nam chung thuỷ một màu Hồn ta đấy, bốn nghìn năm thế đấy, Rót vào lòng, càng lắng lại càng sâu.Nay… Nay… Nay… Hãy ngoảnh nặt về non cao Pắc Bó Nghe Lênin giọng suối đang cười Lắng tiếng suối Bác lại ngồi viết sử Chương mới: Ngày mai. Dòng mới: Ngày mai.

Di Chúc Của Người

Hãy nghĩ đến việc bình thường này: cái chết Sau mõm đá cuối cùng, nó đấy, trùng khơi Cái đen thầm lặng câm mà sóng vỗ liên hồi Hễ ai đã lên cao thường thấy nó Có tột đỉnh thiên tài còn khiếp sợ Ta dưới thấp bị che sau vợ con, áo quần, nhà cửa Tầm nhìn xa từ nỗi đau con đến cái vui gần, Nhưng lấy gì che mắt sáng vĩ nhân Khỏi thấy bể?… Mạnh Hạo Nhiên từng rưng rưng giọt lệ,Họ ngỡ họ ở ngoài vòng nhân thế Rốt cùng ra là trong bể, trong vòng, Có kẻ chớp mắt nhiều, nhìn sững nhìn trân, rồi ngã qụi Kẻ khác nữa, uy danh lừng thế kỷ Gào uy lực tuổi tên mà chọi với Vô Cùng. Bác đương đầu với cái chết tự thanh xuân Quen nhìn sự vật giữa hai bề đối lập Sống chết, ngày đêm, mất còn, rụng mọc Cách mạng là chấp nhận quy luật này, Người rất ung dung. Bác viết di chúc sáng nay trầm tĩnh trong lòng Trong suốt lời văn Bác sửa từng chấm câu, dấu phẩy Ngỡ như để khuây ta, Bác có cười kia đấy Ta không thấy rõ Bác cười, chỉ bởi chúng ta đau!Cái chết tung sóng cuộn Ba ra khỏi sàn tàu, Từng vùi dập trái tim hồng người quyết tuyết, Cái chết giữa nhà ngục Tình Tây hay giữa đại ngàn gió rét Trước họng súng quân thù giăng lưới bủa vây Cái chết đến bên Bác bao lần. Nó phải lui ngay Bác nhìn nó. Hãy lui ra cho Người làm việc Giờ việc đã gần xong. Nó biết. Chắc Người có thể ra đi. Nắng sắp xong ngày.Chưa xong đâu. Đêm đêm miền Nam lắng tiếng Bác trên đài Một hơi thỏ mệt, một cơn ho cũng làm lòng dân lo lắng Ngọ cờ Bác thiêng liêng đầu trận tuyến Nhân loại yên tâm khi thấy Bác cười Thuộc về nhân dân từng hơi thở của Người Bác là tài sản của nhân dân, giao Bác giữ Như ngọn nến vạch một đường đi giữa gió Bát nước qua bão cuồng không đổ, không chao Kẻ thù giờ đây đâu phải ngục tù, xiềng xích gươm đao Cái trận đánh với gió trời hanh làm Bác mệt Cái thời tiết thời gian như rết bò, như mọt khoét Cơn yếu, cơn đau trong mỗi tế bào Trận đánh diễn ra trong mỗi hồng cầu, Khi là nó, khi không phải là nó Kẻ thù rấy vô tình mà mọi chỗ Trong hơi thở dồn, trong khớp xương đau. Người chống chọi qua từng bữa ăn giấc ngủ Ngỡ như trên đầu mũi kim, người làm chủ lấy mình Bằng bàn tay cầm gậy chẳng run run, bằng trận ho cố nén, Bằng viên đá xiết vào tay rèn luyện, Bằng mỗi bước trên đường xoài Bác cố bước đi nhanh.Bác bình yên viết Di chúc ngay giữa ngày sinh nhật Khi non sông đang chúc thọ Người Dẫu ra đi cũng là ngày gieo hạt Giấu niềm đau dưới một ngày vui Di chúc không viết lên đá, khắc lên vàng chói lọi, Mà trên bản tin hàng ngày, lật lại Sau bản tin một hôm, Người ký thác chuyện muôn đời Người không muốn lúc ra đi, làm ta đột ngột Bảo cái sinh cái tử cũng thường thôi, Câu thơ Đỗ Phủ “cổ lai hy”, Người sẽ nhắc Bác chẳng muốn ta cau vầng trán, nhìn quy luật, Bác không nói tuổi già, Bác bảo tám mươi xuân, Lời văn trong suốt trong veo như nước mắt, Cái nỗi đau đã lọc đến trong ngần.Ôi muôn vàn tình thương yêu tỏa ra từ lúc ấy Muôn vàn tình thương yêu tràn lên khắp núi sông Ngỡ như trên nghìn đỉnh non cao, vạn dòng nước chảy Có tình thương của Bác bao trùm.Người sắp xa nhân dân từng yêu suốt một đời Xa miền Nam, nửa thế kỷ rồi chẳng gặp Xa các cháu nhi đồng, mùa hội Tổ quốc, Gần Mác, Lê nin, nhưng sắp chia tay đồng chí đấy rồi Di chúc Nguời viết cho ta, đâu phải vì Người Bác sợ khi Bác đi rồi, ta sẽ lạnh Sợ ta đau, sợ ta rồi lơ đễnh, Sợ ta quen Người gởi lại một niềm tin, Còn như Người, Người đã hoá hương sen, Trở về cái làng Sen muôn thuở, Mắt rưng lệ, ta đọc Di chúc Người từng câu từng chữ Ngỡ như trước mắt, trên cao đâu đó, Bác nhìn.

Đọc Văn Người

Bác chẳng để cho ta nghìn quyển sách Hồn thơ ấy ít ham thơ. Ham độc lập Thay vì nghìn trang giấy bao la, Bác để tấm lòng Một màu lộc, màu cây xanh mát mắt Một Điện Biên. Một thành đồng Tổ quốc Giữa đục của đời, một ngọn suối trong.Những trang văn lỗi lạc tung hoành Bác viết ở châu Âu, Khi cầm đến nắm đất của quê hương, Người xếp lại Với dân tộc ít lời. Người ít nói Thấy nhiều trời bể non sông, giờ phải nói chi nhiều! Giàu từ ngữ văn chương mà chi, khi Tổ quốc nghèo Bác viết cho người mù chữ nghe và hiểu được Không gì quý hơn Tự do, Độc lập Bác muốn nhân dân cầm trên tay không nặng lắm tuổi tên Người. Người ký X. Y. Z., C. B. như dân ký Lúa, Xoài Người không muốn trang sách hóa thần, nhân dân quỳ để đọc Dẫu tuyệt bút thi, thư cũng con đẻ của đời.Người dẹp đi các ngọn đèn dư, các ánh sáng thừa Những phản quang hồi quang làm đời lóa mắt Bác không thích các mùi hương lõa lồ gay gắt Người tắt đi các tiếng ồn và lí sự chua ngoa Bác dạy ta “lai vô ảnh, khứ vô hình” Đến rất nhẹ và ra đi rất nhẹ Ta lẫn Bác với bầu trời và giọt lệ Với hương mộc trong đêm và lộc nõn trên nhành Ngọn suối reo! Nghe như tiếng Bác cười Và ta đi giữa NON SÔNG và TRANG VIẾT của Người.

Giờ Phút Chót

Gửi con gái Chấn Thanh Không, không bao giờ ta quên ngày hôm ấy Cả gia đình lắng bên đài nghe thông cáo Trung Ương Bác mệt nặng. Lòng ta quây lấy Đảng Cơn đau lớn rồi đây sao? Cả đất nước kinh hoàngTa dại dột từng nghĩ thầm đôi lúc Bác sống cùng ta một số ngày trên trái đất Rồi sẽ qua như tất cả mọi thiên tài Sự thật đến rồi sao đây! Sự thật Đài chưa báo xong câu… Lòng đã khóc rồi!Không! Không! không! ta muốn thét nên lời Nước da Bác đang hồng hào sinh lực Trắng chòm râu như tuổi thọ muôn đời Ta quen với Bác như với gì trường cửu nhất Không thể có đất nước non sông mà lại thiếu người. Bác nằm đấy ngoài kia là Bách thảo Gió mang đến tiếng đùa reo các cháu Bản đồ binh lực định miền Nam treo ở trong phòng Người lắng tin cuối cùng về những trận tấn công Và xa xa trong vườn cây sẽ hát Thế mà rồi tất cả đã vời xa, sẽ khuất…Ôi Bác đang sống trong căn phòng này và ta ở nơi kia Tất cả y nguyên. Sao bỗng chia lìa? Hoa ta thấy chính Bác đang nhìn thấy Ta nghe những tiếng của mai này Bác cũng đang nghe Bác đang sống ở trong dòng lịch sử Và ta đang được cùng Người cùng nhịp thở Ánh nắng soi ta là ánh nắng soi Người Hạnh phúc thiêng liêng, hạnh phúc tuyệt vời Hạnh phúc mất bây giờ ta mới hiểu!Ôi ta sợ mỗi hàng cây xê xích bóng mặt trời Mỗi tia nắng đi như cướp theo sự sống của người Nắng hỡi nắng hãy ngừng im tại chỗ Thời gian chảy chẳng gì ngăn nổi nó Tôi không dám tranh chấp thời gian từng năm tháng nữa rồi Một đêm này thôi, một sáng sau thôi, Một phút một ngày Người ở với đời Một tích tắc còn nghe hơi Bác thở Một chớp mắt vẫn có người đâu đóVà ta yên tâm đi trên trái đất này Có Bác bên mình, có Bác đâu đây

Lộc Của Đời

Bạc phơ râu tóc của Người như một tiên ông Người sinh ra là để ở một khu rừng Cái xứ thiên nhiên không tên, thời gian không tuổi Câu cá bên khe, làm thơ bên suối Làm những bài thơ mở đầu bằng sắc núi Xanh xanh. Chính vì ta mà Bác phải lao vào giữa cuộc đấu tranh Tám mươi năm chẳng nghĩ Đi giữa xích xiềng đạn bom ầm ĩ Giữa lý sự chua ngoa, cãi vã tục tằn Lễ lạt, tiệc tùng và những diễn văn.Bác đâu thích huân chương. Chỉ thích ngực trần Áo mở cúc cho gió hè thổi mát Mặc màu vải, màu mây đạm bạc Để thoát cái, có thể lẫn vào thiên nhiên một cách bất thần Nhớ kháng chiến trên ngàn cao Việt Bắc Thấy cái yên tĩnh trầm tư, ta hiểu Bác Tâm hồn Người ư, là yên tĩnh những ku rừng.Ôi, những ngày chủ tịch phủ xanh um Lộc non về, như trận thắng mùa xuân Lộc chớm nở làm ta rưng nước mắt Ta hiểu ra rồi. Người trồng cây cho Tổ quốc Là muốn lộc của đời chia đến mỗi người dân.

Ném Thừng

Bác ra thăm Ngọc Vừng Mặc áo quần thủy thủ Đầu đội mũ hải quân Giải dài bay trong gióBể vỗ sóng muôn trùng Chào người quen biết cũ Đàn hải âu lượn vòng Quanh chòm râu trắng xóaChủ tịch của một nước Xa lâu về thăm “nhà” Ra đi khá đột ngột Biết lấy chi làm quà…Dạy lũ cháu ném thừng Chút nghề xưa của Bác Liệu thử có quên chăng Tự ngày xa sông nướcThừng Bác ném ra xa Lượn đường dây đẹp mắt Và khi cuộn thừng về Ôi vòng tay bao quátTrời xanh xanh bao la Bể bể ngời sóng bạc Ngỡ cánh tay Bác vừa Tóm gọn bầy đế quốc.

Nếu quên thanh gươm ta chẳng hiểu Người

Nếu quên khẩu súng thanh gươm, ta chẳng hiểu Người Tình yêu lớn hoá thành bão táp Khi La Văn Cầu đưa cánh tay ra chặt Nhát dao kia là bởi dất yêu đời. Tình yêu lớn là tình yêu nóng bỏng Như bà mẹ yêu con cầm lấy súng Kẻ bị dìm xuống hiểu Người – nhưng ai vùng dậy hiểu nhiều hơn Khi anh Trỗi hô tên Người trước giặc Danh hiệu yêu thương làm giặc kinh hồn Bác là suối trong – lại là chất thép Là lửa ấm sinh thành… và huỷ diệt Nếu sinh ra, không có lũ côn đồ Chắc Bác đã yên lòng viết sử, làm thơ, Người tình nhân của các mặt trời trên bể Tri kỉ với hoa mộc trong vườn, trong phòng, hoa huệ Yêu mùi hương ngay cả khi đôi chân “treo tựa giảo hình” Trái tim vô biên đâu phải vô tình Nhưng chỉ yêu thương ư ? Lúc này đâu phải lúc Phải đốt cháy Trường Sơn – giành độc lập Hiu hiu gió nhẹ mùa thu! Chẳng thể được nào “Ào, ào, ào “Ào,ào,ào… “Ai có súng dùng súng, ai có dao dùng dao”… Tình yêu lớn làm Bác thành chiến sĩ Thành Tư lệnh tối cao đương trận thế rối bời “Miễn được cây chông trừ giặc Mỹ” Vần ‘ Thắng” vút lên cao, là thơ của một thời.Người xuất quân giữa lúc bình minh không chịu bừn lên mà chực hoá hoàng hôn Khi sông Mã, sông Hồng thành nước mắt sông Thương Thành Tô Lịch cạn dòng. Khi Trường Sơn, Hồng Lĩnh, Thôi chả dám vươn cao, chừng thấy lạnh Tháp Chàm rơi viên gạch lúc sa cơ, Nai mùa vàng ngơ ngác giữa vườn thơ, Con ngựa Gióng rủ đầu đi bước một Con hổ ngậm căm hờn trong cũi sắt Tiếng đau thương thay cho tiếng thét gào. Phật trăm tay mà chả có tay nào Cầm lấy nổi một thanh gươm độ thế “Vùng lên! Hỡi những người nô lệ” Bác đến giữa trời mây như sét xé Sạch quang mây. Nhân dân vùng lên theo chủ soái của mình. Ngôi sao sáng đưa ta qua đêm trường thế kỉ. Đã thành mặt trời chói rọi bình minh. Có những kẻ vào sinh ra tử phi thường Những khi cần định đoạt số phận một nước, một thời họ chùn bước lại. Họ chỉ mang số phận mình thôi. Ngọn cờ, họ không mang nổi Xoay chuyển núi sông, Bác là kẻ sang trang, là kẻ mở đường.Mác – Lênin cùng với Hùng Vương Người hội tụ của những nguồn ánh sáng Cánh phượng hoàng bão dông của những trời cách mạng Không cam tâm bay theo những lối bay thường.Quân của Người ư ? Hôm qua thân còn bón gốc cao su Xác đói lả vứt theo xe bò hốt rác Chưa có súng gươm, còn cầm rổ rá ở bên đường hành khất Là con “tốt” trong ván cờ – chưa biết thời cơ Người đã đến dựng lên thành chủ lực Ôi huy hoàng triều đại công nông Paria đạp đổ một triều vua ba triều đế quốc Con cắt con đánh ngã ông Đùng.Vị tướng nhìn ta, vuốt chòm râu bạc Khi ra quân cả nước còn mê, chưa tỉnh thức Nay đến nơi, hoa cỏ thảy anh hùng.

Thấy Từ Lúc Ấy

Địa Trung Hải xanh ngời Bác lên boong lặng ngắm Uy nghi trước bể trời Bỗng mắt Người rực sàngHàng trăm chiến hạm Pháp Chìm ngổn ngang bể khơi Cái suy tàn đế quốc Người vừa chợt thấy rồi.Cảnh ấy theo Bác mãi Trên hàng vạn dặm đường Khi tàu qua Hồng hải Lúc vào Ấn độ dươngVề Hạ Long lặng sóng Bác ước nhìn bể ta Đo trước mồ chôn giặc Vào một ngày không xaTrước bể trời lộng lẫy Dim đôi mắt Bác cười Nhìn trăm tàu giặc cháy Trong trận thắng ngày mai.

Tiếng Khóc Đúc Việt Nam Thành 1 Khối

Một hôm qua thôi các câu ca không hay đau thương sẽ đến cho mình Như những dòng sông trôi chảy vô tình! Và nghìn vạn đỉnh non cao Tổ quốc Không hay biết sẽ có ngày tang tóc Cờ đỏ hay đâu sẽ rũ xuống thân Người Và những màu hoa Bác ngắm lúc sinh thời Lại có lúc thành vòng hoa tiễn biệt Lòng thoáng nghĩ nhưng dám đâu nghĩ hết!Bỗng sáng nay trời đất vụt thay màu Non sông đau, cây cỏ phố phường đau Không gian trắng im lìm tiếng nấc Trời chợt nắng chợt mưa thảng thốt Chốc bão xa chốc lại bão gần Cây bên đường hai dây đứng im tăm Ôi Tổ quốc trong giờ tang lễ Đau sông núi cơn đau trời bểMà xé lòng ta trong mỗi tế bào Cơn đau dài thẫm đến những từng sâu Trong sâu thẳm lòng ta, ta hiểu Bác Cái một đời, ta nhìn ra, khoảng khắc Sáng hôm nay lòng ta nhưmiền Nam, như những chiến trường Tiếng súng im mà dữ dội lạ thường Lòng im ắng tự đào thành chiến trậnĐại bác gầm đưa tiễn Người đi Cả không gian đùng đục sắc may chì Đại bác nén nổ đau từng phát lớn Trong bụi đất nghìn bé thơ lăn lộn Ôi xé lòng ta là tiếng khóc trẻ con Cơn bảo dày, cơn bão xé rừng non Non dại thế chịu làm sao bão táp Thôi các em từ nay lớn trong đời không gặp Bác Chỉ còn có vầng trăng và điệu hát kết đoàn.Không quân ta cất cánh tiễn đưa Người Tổ quốc thương đau, cánh thép xé trời Đây tiếng khóc các anh hùng bất khuất Những chiến sĩ nghìn ngày đuổi giặc Từng giẫm nát trăm nhà giam, trăm bãi chiến trường Dù trăm phen đổ máu vẫn xem thường Nay như con trẻ họ oà bưng mặt khóc Bị đốn tận lòng, bị đau tận gốc Cái cơn đau của rừng nghiến đại ngàn Dằn xuống rồi, lại nỗi dậy từng cơnNhững phụ nữ thôi không khóc nữa, chỉ kêu gào Tóc bỏ xõa, họ nhào lăn trong bụi đất Họ khóc một người cha. Một con người, người nhất, Những nhà điện ảnh từng đi trăm quốc gia quay trăm cảnh bể trời Không cầm nỗi máy’ quay, quay tang lễ Cho đến những vì sư nhìn đời hư ảo thế Họ khóc. Một hoa sen vừa khép lại rồi Đóa hoa sen mặt đất toả hương trời Hương nhân ái thấm vào hồn ta mãi.Tiếng khóc đúc Việt Nam thành một khối Là Việt Nam ư? Là đã khóc sáng mai này Không phải mình khóc cho mình giọt lệ riêng tây Cái ẩm ướt xé đời ra trăm mảnh Mà cả Tổ quốc khóc người Cha. Đấy là Việt Nam, đấy là sức mạnh! Tiếng khóc lọc hồn ta như lửa chói ngời, Mình nhận ra ta, ta nhận ra Người, Cả dân tộc tìm ra mình qua tiếng khóc.